85
Shunga o‘xshash tajribalar yordamida aniqlanishicha,
turli geometrik
shaklga ega bo‘lgan jismlarning massa markazlari quyidagicha bo‘lar
ekan:
Bir jinsli jismlarning
(masalan,
shar, sfera, doira va shu
kabilarning)
massa markazlari ularning geometrik markazlari
bilan ustma-ust tushadi
(50-rasm).
Doira
To‘rtburchak
Parallelogramm
Halqa
Kub
50-rasm.
51-rasm.
Agar jismlar
ixtiyoriy yassi shaklga ega
bo‘lsa, uning massa markazini ikki nuq
tasidan
osish
usuli bilan aniqlash mum
kin. Bunda
massa markazi
A
va
B
nuqtalardan o‘tgan
vertikal chiziqlar kesishgan nuq
tada bo‘ladi
(51-rasm).
Jismlarni massa markazidan o‘tgan o‘qqa
osib qo‘yilsa,
u muvozanatda uzoq muddat
davomida qoladi. Agar jism muvozanatda bo‘lsa, unga ta’sir qilayot
gan
barcha kuchlarning yig‘indisi nolga teng bo‘ladi.
