12
Amaliy topshiriq
Sekund strelkasi bor bo‘lgan soat yoki mobil telefondagi soat-
dan foydalanib bir minutda o‘zingizning va o‘rtog‘ingizning
yurak urishini sanang.
6- MAVZU
FIZIK KATTALIKLAR VA ULARNI O‘LCHASH
Jismlarning yoki fizik hodisalarning ba’zi
parametrlarini
tajriba
yor damida o‘lchash mumkin. Bu parametrlar
fizik kattaliklar
deb ata-
ladi. Masalan, jismning
uzunligi, hajmi, temperaturasi, massasi
va h.k.
Aynan bitta kattalik turli fizik hodisa va jismlarning aynan
bitta xossasini xarakterlash uchun ishlatiladi. Masalan: qadamning
uzunligi, stolning uzunligi, arqonning uzunligi. Lekin bu kattalik
yuqorida aytilgan holatlar uchun turli qiymatga ega bo‘ladi. Fizik
kattalikni miqdor jihatidan aniqlash uchun uning son qiymatini
va birligini bilish kerak. Masalan, maktabda dars 45 minut davom
etadi deyilganda «vaqt» deb ataluvchi fizik kattalik ikkita qismdan
iborat holda ifodalanadi. Birinchi
–
45 raqami uning son qiymatini,
ikkinchi – «minut» so‘zi birligini bildiradi.
Vaqtni minutdan tashqari soatlarda, sekundlarda ham ifodalash
mumkin. Demak, har bir fizik kattalikni qanday birliklarda
ifodalashni belgilab olish kerak. U holda fizik kattalikni o‘lchash
deyilganda nimani tushunish kerak?
