15
keng eshittirish xizmatlari;
ajratilgan kanallarning xizmatlari (axborot turiga qaramaydi);
infrastrukturali xizmatlari.
Telefoniya xizmatlarga ovoz signalini yuborish xizmatlari kiradi,
bularga statsionar va mobil tarmoqlarning xizmatlari hisoblanadi. Bu
Yerda videokonferensiya aloqani ta'minlab berish ham kiritilgan bo‘lib,
ma'lumotlar uzatish xizmatlari ularni amalga oshirishda qo‘llaniluvchi
protokolning turiga (IP, ATM, FR, X.25) bog‘liq ravishda ajratiladi.
Keng eshittirish xizmatlari bu –
bir nechta mijozlarga bir
tomonlama signallarni yuborish orqali amalga oshiriladi. Bunday
xizmatlarga tele va radioeshittirish xizmatlarini misol keltirish mumkin.
Ajratilgan kanallarning xizmatlari
trafik turi va soniga, kanallarni
ishlatishga qaramay, ta’rif siyosati bo‘yicha xizmatlarni ta’minlab
beradi. Bunda, tariflarning turi faqat kanal turiga va o‘tkazish
qobiliyatiga bog‘liq bo‘ladi.
Infrastrukturali xizmatlari mijoz ma'lumotlarni
yuborish bilan
bog‘liq bo‘lmagan xizmatlar hisoblanadi. Bularga xar xil konsultatsiya
xizmatlari, xonalarni yoki qurilmalarni ijaraga berish xizmatlari kiradi.
Xizmatga mijozni kirish imkoniyati ta'minlab berish usuli bo‘yicha
xizmatlarning klassifikatsiyasi foydalangan
texnologiyaga qarab
bo‘linadi: ISDN, SDH, Frame Relay, ATM,
Ethernet, xDSL (ADSL,
SDSL, SHDSL), Passive Optikal Network, PON; koaksial va optik kabel
asosida gibrid tarmoqlari HFC.
Mijoz turi bo‘yicha xizmatlarning klassifikatsiyasi quyidagi
guruxlarga bo‘linadi:
boshqa aloqa operatorlarga ta'minlab beradigan xizmatlar;
korporativ mijozlarga ta'minlab beradigan xizmatlar;
shaxsiy foydalanuvchilarga ta'minlab beradigan xizmatlar.
Ma'lumotlar
turlari
almashish
bo‘yicha
xizmatlarning
klassifikatsiyasi quyidagi turlariga bo‘linadi:
O‘zining tarmoq resurslarga kirish imkoniyatini ta'minlab berish;
Ikki tomonli almashuv;
Tranzit;
ma'lumotlar almashish markaz bilan aloqada bo‘lish;
O‘zini tarmog‘ida Internetga kirishni ta'minlab beradigan serverlarni
o‘rnatish.
Intellektual xizmatlarni ta'minlab berish.
Xosting xizmatlari.