210
halaqitlardan
himoyalanganlik A
te.him
27 dB dan kichik bo‘lmasligi
kerak.
Q
te
=10
(27/20)
= 22,4.
P
min
=(22,4/1,06) · (4 · 1,38 · 10
-
²³ · 293 · 2 · 0,7 · 2,5 · 10
9
/530)
½
=
6,91·10
-6
Bt,
P
min
= 10lg (6,91·10
-3
) = -21,6 dBq.
SHunga o‘xshash topshiriq KFD li fotoqabul qilgich uchun bir
muncha murakkabroq echiladi. Buning uchun (10.12) formulaga (10.13)
formuladan aniqlangan, ko‘chkisimon ko‘payish koeffitsientining
optimal qiymatini qo‘yish kerak. Shuningdek shuni e’tiborga
olish
kerakki, optimal ko‘payish koeffitsientida drob va xususiy halaqitlarning
quvvatlarining nisbati 2/œ ga teng, ya’ni U²
dx
= 2* U²
xx
/œ. Bundan
fotoqabulqilgich kirishidagi optik signalning minimal o‘rtacha quvvati
quyidagicha ifodalanadi:
P
min
=S
i
¹[(Q²
te
(1+2/œ) · f
v
)/((4kTF
kuch
/R
TA
)
-œ/(2+œ)
·(q·œ)
-2/(2+œ)
)]
(2+œ)/(2(1+œ))
. (10.15)
(10.15) munosabat haqiqiy bo‘lishi uchun signal sathiga bog‘liq
bo‘lmasligi kerak. Bu pi-n FD uchun xarakterli,
chunki unda
xalaqitlarning drob tashkil etuvchisini hisobga olmasa ham bo‘ladi.
Impulslar uzatilganda xalaqitlarning ortishi va drob tashkil etuvchi
hisobiga pauzalar o‘tishida xalaqitlarning kamayishi KFD li
fotoqabulqilgich uchun xarakterli. Malaka shuni ko‘rsatadiki, (10.15)
munosabat ana shu xolatda ishlatilishi mumkin,
lekin regeneratorda
211
qaror qabul qilish chegarasi signal kuchlanishining o‘rtacha qiymatidan
bir muncha kichik qiymatda qabul qilinishi kerak. Misol: yuqoridagi
misollarda ko‘rsatilgan sharoitlarda KFD asosidagi fotoqabulqilgichning
minimal sezgirligini aniqlaymiz. Qabul qilishda minimal o‘rtacha
quvvatni (10.15) formula orqali aniqlaymiz:
Вт
P
мин
6
)
8
,
0
1
(
2
8
,
0
2
)
8
,
0
2
/(
2
19
)
8
,
0
2
/(
8
,
0
23
9
2
1
10
895
,
1
)
8
,
0
10
6
,
1
(
)
530
/
2
293
10
38
,
1
4
(
10
5
,
2
7
,
0
)
8
,
0
/
2
1
(
4
,
22
06
,
1
U holda fotoqabul qilgichning minimal sezgirligi
P
min
=10lg(1,895·10
-3
)=-27,2dBq
bo‘ladi, ya’ni oldingi xolatga nisbatan taxminan 6dB yutuqqa ega.
Tolali optik uzatish liniyasining tezkorligini hisoblash.
Tolali optik uzatish liniyasi (TOUL) ning tezkorligi QqUzM
elementlarining inertligi va OTning dispersiya
xususiyatlari bilan
aniqlanadi. Tezkorlikni aniqlash va ularni taqqoslash kerak.
Raqamli TOUL ning ruxsat etiladigan tezkorligi uzatiladigan
signalning xarakteriga raqamli liniya signalining uzatish tezligiga
bog‘liq va
t
re
= β / B, ns
(10.16)
munosabatdan aniqlanadi, bu erda β raqamli
liniya signalining liniya
kodi xarakterini hisobga oluvchi koeffitsient va NRZ kodi uchun 0,7 ga
va qolgan hamma kodlar uchun 0,35 ga teng; V - raqamli liniya
signalining uzatish tezligi.
TOUL ning kutiladigan tezkorligi (tolali-optik uzatish tizimi va
optik kabel majmuasi sifatida) quyidagiga teng
212
,
2
2
2
уз
t
t
t
t
кк
кут
ns,
(10.17)
bu erda
уз
t
- uzatuvchi optik modul (UzOM) ning tezkorligi,
u raqamli
liniya signalining uzatish tezligiga va nurlanish manbaining turiga
bog‘liq;
кк
t
- QqOM tezkorligi bo‘lib, raqamli liniya signalining uzatish
tezligi va fotodetektor turi bilan aniqlanadi;
t
- optik nurlanish
impulsning regeneratsiyalash uchastkasining optik tolali kabeli bo‘ylab
o‘tgandagi uning kengayishi, ko‘p modali
OT uchun u quyidagiga teng
(10.18)
bu erda
F
- OT ning nisbiy o‘tkazish polosasi, MGs/km, bir modali
optik tola uchun esa
(10.19)
bu erda
- optik tolaning xromatik dispersiya koeffitsienti, ps/nm·km;
- optik nurlanish polosasining o‘rtacha kvadratik kengligi, nm;
yorug‘lik diodlari uchun 24…40nm va yarim o‘tkazgichli lader diodlar
uchun 0,2…5 nm ga teng.
UzOM va QqOM larning tezkorligi tipli uzatish tezliklari uchun
15.3-jadvalda keltirilgan.
Agar t
kut
< t
re
bo‘lsa, kabel turini va regeneratsiyalash
uchastkasi
uzunligini tanlash to‘g‘ri bajarilgan bo‘ladi.
t
re
- t
kut
= ∆t – kattalik tezkorlik bo‘yicha zahira. Uning etarlicha
katta qiymatida TOUL komponentlariga talabni kamaytirish mumkin.
Agar t
kut
>t
re
bo‘lsa, boshqa parametrli UzOM, QqOM va optik
kabellarni tanlash kerak.
10.3-jadval
,
,
/
10
ру
3
нс
F
l
t
,
,
10
ру
3
нс
l
t
