|
yoki yoki Nuqta harakatining tezligi birinchi yaqinlashuvda
|
| bet | 3/5 | | Sana | 12.12.2023 | | Hajmi | 1,43 Mb. | | #116476 |
Bog'liq sesmalogiyayoki yoki ko`rinishda aniqlanadi. Nuqtaning tezligi vektor kattalik bo`lib, yo`nalish va modulga ega. O`rtacha tezlik vektori A nuqtadan A1 nuqtaga vektor bo`ylab yo`naladi. Nuqtaning haqiqiy tezligi υ ni topish uchun limitga o`tamiz: (a) ni e`tiborga olsak quyidagi hosil bo`ladi: (a) ni e`tiborga olsak quyidagi hosil bo`ladi: Matematikadan ma`lumki, funksiya orttirmasining argument mos orttirmasiga nisbatining argument orttirmasi nolga intilgandagi limiti shu funksiyaning hosilasi ko`rinishda yozamiz. Demak, moddiy nuqta tezligining qo`zg`almas koordinata o`qlariga proyeksiyalari harakatdagi nuqtaning mos koordinatalaridan vaqt bo`yicha olingan birinchi tartibli hosilasiga teng. Demak, moddiy nuqta tezligining qo`zg`almas koordinata o`qlariga proyeksiyalari harakatdagi nuqtaning mos koordinatalaridan vaqt bo`yicha olingan birinchi tartibli hosilasiga teng. Tezlikning koordinata o`qlaridagi proyeksiyalari ma`lum bo`lganda, tezlikning qiymati quyidagicha aniqlanadi: yoki Tezlik vektorining yo`nalishi yo`naltiruvchi kosinuslar bo`yicha topiladi: Nuqta egri chiziqli trayektoriya bo`ylab harakatlanganda uning tezligi miqdor va yo`nalish jihatidan o`zgarishi mumkin. Odatda, birlik vaqt mobaynida tezlikning o`zgarishi tezlanish deb yuritiladi. Egri chiziqli trayektoriya bo`ylab harakatlanayotgan ixtiyoriy A nuqta ∆t vaqt davomida A holatdan A1 holatga o`tsin (1.49-shakl, a). Harakat natijasida A nuqta AA1 = ∆S yoyni bosib o`tdi. Harakat natijasida A nuqta AA1 = ∆S yoyni bosib o`tdi. Nuqtaning tezligi A holatda υ ga, A1 holatda esa υ1 ga teng. Chizmadan ko`rinib turganidek, A nuqtaning tezligi yo`nalishini ham, qiymatini ham o`zgartiradi. Nuqtaning o`rtacha tezlanishini topamiz:
|
| |
