• 2-tapsırma. Súwretlerge qarap bul jerde qanday sózlerdi paydalanıwǵa bolatuǵınlıǵın aytıp beriń. QOSÍQ PENEN NAMA
  • Китоб (коракалпок)




    Download 5,89 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet15/39
    Sana31.05.2024
    Hajmi5,89 Mb.
    #258632
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   39
    Bog'liq
    1 klass Ana tili & oqıw II bólim 2021 @elektronbookbot (2)

    II BÓLIM. TIL HÁM KEWIL 
    QOSÍQ BOLATUǴÍN SÓZLER
    Biz shańaraqta, doslarımız arasında bir­biri­
    miz benen ózlerimiz haqqında, arzıw­ármanlarımız 
    haqqında sáwbetlesemiz. Qanday da bir zat kerek 
    bolsa soraymız. Túsinbegen sorawlarımızǵa juwap 
    izleymiz. Bizdi qorshaǵan ortalıqta bizge tanıs 
    emes bolǵan qubılıslardı bilgimiz keledi. Ekinshi 
    birew menen sóylesiw arqalı onıń kewlinde ne 
    barın bile alamız. 
    Bunda bizge ana tilimiz járdem beredi. Sózler 
    bizge kewil tórimizdegi quwanıshımızdı bildiriwge 
    járdem beredi. Ana tilimizde jaǵımlı sózler arqalı 
    bir­birimizdiń kewlimizge jol tabamız, dos bolamız. 
    Shayır qosıǵın oqıǵanda kewilge qanday da bir 
    yosh payda boladı. Ol da ana tilimizdegi bar sóz­
    lerden paydalandı. Biraq ol sózlerdi óz ornında 
    sheber paydalanǵanlıǵı sebepli bizge jaqsı tásir 
    etedi.
    Sózlerdi óz ornında qollanıw zárúr. Eger olardı 
    orınsız qollansaq, pikirimizdi túsindire almaymız. 
    Eger biz jaqsı sózlerden paydalanbasaq, sáw­
    betlesimizdi qapa etip qoyıwımız múmkin.
    1-tapsırma.
    Tekstti oqıń hám sorawlarǵa ju­
    wap beriń.
    1. Sózlerdi ne ushın qollanamız?
    2. Jaǵımlı sózler degende neni túsinemiz? 
    3. Sáwbetlesimiz qapa bolmawı ushın ne 
    islewimiz kerek?
    @edurtm_uz


    39
    2-tapsırma.
    Súwretlerge qarap bul jerde qanday
    sózlerdi paydalanıwǵa bolatuǵınlıǵın aytıp beriń.
    QOSÍQ PENEN NAMA
    Qosıq penen nama – egiz duwtardıń qos tarın­
    day bir­birinen ajıratıp qarawǵa bolmaytuǵın bir 
    pútin nárse. Nama qosıqtı xalıqtıń júrek tórine 
    jetkizedi. Tıńlawshınıń jan dúnyasın eritip, tilsimli 
    sıyqırı menen házlik hám yosh, jiger payda etedi. 
    Sózdi júregińe uyalatadı. 
    @edurtm_uz


    40
    Qosıq ańsatlıq penen dóremeydi. Shayır qosıq 
    arqalı xalıqtıń júregindedi arzıw­ármanın, quwanıshı 
    hám táshwishin jırlaydı. 
    Qaraqalpaqlar ázelden­aq qosıq penen jaqsı 
    namaǵa janı qumar, qosıqqa bay ellerdiń biri. 
    Sonlıqtan da, Shoxan Wáliyxanov “Qaraqalpaqlar 
    sahradaǵı birinshi shayırlar hám qosıqshılar” dep 
    bahalaydı. Xalıq qosıqları – xalıqtıń ruwxıy baylı­
    ǵınıń tawsılmas mol ǵáziynesi. Qosıq aytıw arqalı 
    ruw xıy lázzet alıp, kewildi xoshlawdı ómir qızıǵı 
    dep bilgen xalqımızdıń bay ádebiy miyrası bar.
    Qosıqta qatarlardıń hám sózlerdiń uyqası úlken 
    áhmiyetke iye.
    1-tapsırma.
    Tekstti oqıp, sorawlarǵa juwap beriń
    1. Qosıq bizge ne ushın zárúr dep oylaysız?
    2. Qosıqta neler sóz etiliwi mámkin?
    3. Siz qanday namalı qosıqlardı bilesiz?
    2-tapsırma.
    Berilgen gápti buwınlarǵa bólip oqıń.
    Nama qosıqtı xalıqtıń júrek tórine jetkizedi. 
    Tıńlawshınıń jan dúnyasın eritip, tilsimli sıyqırı 
    menen házlik hám yosh, jiger payda etedi. Sózdi 
    júregińe uyalatadı. 
    Aysánem, Murat sıyaqlı sózler 
    adam atların bildiredi. Olarǵa 
    kim
    ?
    degen soraw qoyıladı.
    @edurtm_uz


    41

    Download 5,89 Mb.
    1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   39




    Download 5,89 Mb.
    Pdf ko'rish