Laboratoriya ishi №1
Mavzu: Tarmoq simulyatorlari bilan ishlash. Cisco
Packet Tracer dasturini
sozlash va ishlash jarayonini tekshirish.
Ishning maqsadi: Cisco Packet Tracer dasturining asosiy boshqarish
elementlarini o’rganish. Cisco Packet Tracer dasturi yordamida tarmoq qurilmalarini
tanlash va ularni ulash bo’yicha amaliy ko’nikmalarga ega bo’lish.
Nazariy qism.
Cisco Packet Tracer dasturini o’rnatish
1.Dasturni yuklab olamiz va next tugmasini bosamiz.
2
. Next tugmasini bosganimizda quyidagi oyna xosil boladi va next tugmasini
bosamiz.
3. Keyingi oyna xosiil bo’ladi
Yana
Next tugmasini bosamiz
4. Quyidagi oyna xosil bo’ldi
Install tugmasini bosamiz
5.Bosganimizdan keyin o’rnatiladi
Konsentrator (Hub) – bir nechta Ethernet qurilmalarini umumiy segmentga
birlashtirish uchun mo’ljallangan tarmoq qurilmasi. Konsentratorning shartli belgisi
1.5-rasmda ko’rsatilgan.
1.5-rasm. Konsentratorning shartli belgisi.
Ko’prik (Bridge) – portlaridan biriga tarmoq orqali
kelgan signalni barcha
aktiv portlarida takrorlaydi. Ko’prik kolleziyalarning cheklangan domenini
ta’minlaydi. Ko’prikning shartli belgisi 1.6-rasmda ko’rsatilgan.
1.6-rasm. Ko’prikning shartli belgisi.
Kommutator (Switch) – kompyuter tarmoqlarining bir nechta uzellarini bir
segment chegarasida bog’lash uchun mo’ljallangan tarmoq qurilmasi.
Bir portiga
ulangan qurilma trafigini qolgan barcha qurilmalarga tarqatadigan konsentratordan
farqli, kommutator ma’lumotni faqat qabul qiluvchiga yuboradi. Kommutatorning
shartli belgisi 1.7-rasmda ko’rsatilgan.
1.7-rasm. Kommutatorning shartli belgisi.
Ko’p sathli kommutator (Multilayer Switch) – OSI modelining uchunchi va
to’rtinchi sathida ishlay oladigan yuqori unumdorlikka ega bo’lgan kommutator.
Ko’p sathli kommutatorning shartli belgisi 1.8-rasmda ko’rsatilgan.
1.8-rasm. Ko’p sathli kommutatorning shartli belgisi.
Marshrutizator (Router) – lokal tarmoqlarni birlashtirish va global tarmoqqa
ulash imkonini beruvchi qurilma. Marshrutizatorning shartli belgisi 1.9-rasmda
ko’rsatilgan.
1.9-rasm. Marshrutizatorning shartli belgisi.
Ulanish nuqtasi (Access Point, AP) – mavjud simli lokal tarmoqqa simsiz
qurilmalarni ulash imkonini beruvchi qurilma.
Ulanish nuqtasi shuningdek, bir
nechta kompyuterlarni kabelli tarmoqqa ulanmagan alohida tarmoqqa ulash
imkonini beradi. Ulanish nuqtasining shartli belgisi 1.10-rasmda ko’rsatilgan.
1.10-rasm. Ulanish nuqtasining shartli belgisi.
Simsiz tarmoq ulanish nuqtasi marshrutizatorga to’g’ridan-to’g’ri o’rnatilgan
bo’lishi ham mumkin. Ulanish nuqtali marshrutizatorning shartli belgisi 1.11-
rasmda ko’rsatilgan.
1.11-rasm. Ulanish nuqtali marshrutizatorning shartli belgisi.
Modem (Modem) – kompyuter tarmoqlarida
modemlar raqamli shaklda
berilgan kompyuter ma’lumotlarini analog telefon liniyalari bo’ylab uzatishda
ishlatiladi. Modemning shartli belgisi 1.12-rasmda ko’rsatilgan.
Cisco Packet
Tracerda modemning raqamli abonent liniyalari uchun (DSL-Modem) va kabelli
modem (Cable-modem) modellari mavjud.
1.12-rasm. Modemning shartli belgisi.
Frame relay texnologiyasi bo’yicha qurilgan
tashqi tarmoqqa ulanishni
belgilash uchun 1.13-rasmda ko’rsatilgan bulut shaklidagi belgi ishlatiladi.
1.13-rasm. Frame relay texnologiyasi bo’yicha qurilgan tashqi tarmoq.
Laboratoriya mashg’uloti topshiriqlari
5 ta shaxsiy kompyuter va 1 ta kommutator orqali LAN tarmog’ini quring.
