|
C/C++ dasturlash tilining yaratilish tarixi. C/C++ dasturlash tiliBog'liq android ilovalarini c dasturlash tilida yaratishning afzalliklariC/C++ dasturlash tilining yaratilish tarixi. C/C++ dasturlash tili
Keyingi yillarda amaliy dasturchilarga juda ko‘p integratsion dastur tuzish muhitlari taklif
etilmoqda. Bu muhitlar u yoki bu imkoniyatlari bilan bir–biridan farq qiladi. Ci (inglizcha S)
dasturlash tili 1970- yilning boshlarida Bi tili asosida Bell Labs Ken Tompson va Denis Ritchilar
tomonidan yaratildi. Si dasturlash tili UNIX operatsion tizimida foydalanish uchun
mo’ljallangan edi. Ushbu til amaliy dasturlar tuzishda xam qo‘llanilar edi. Aksariyat
dasturlashtirish muhitlarining fundamental asosi S++ tiliga borib taqaladi. Ushbu Si ++ jumlani
(nomni) Rik Masitti o‘ylab topdi. Bu 1983 yil o‘ylab ko‘rilmagan xam edi.
S/S++ tili tarixi. Birinchi elektron hisoblash mashinalari paydo bo‘lishi bilan dasturlash tillari
evolyusiyasi boshlanadi. Dastlabki kompyuterlar ikkinchi jahon urushi vaqtida artilleriya
snaryadlarining harakat traektoriyasini hisob-kitob qilish maqsadida qurilgan edi. Oldin
dasturchilar eng sodda mashina tilini o‘zida ifodalovchi kompyuter komandalari bilan
ishlaganlar. Bu komandalar nol va birlardan tashkil topgan uzun qatorlardan iborat bo‘lar edi.
Keyinchalik, insonlar uchun tushunarli bo‘lgan mashina komandalarini o‘zida saqlovchi
(masalan, ADD va MOV komandalari) assembler tili yaratildi. Shu vaqtlarda BASIC va COBOL
singari yuqori sathli tillar ham paydo bo‘ldiki, bu tillar tufayli so‘z va gaplarning mantiqiy
konstruksiyasidan foydalanib dasturlash imkoniyati yaratildi. Bu komandalarni mashina tiliga
interpretatorlar va kompilyatorlar ko‘chirar edi. Interpretator dasturni o‘qish jarayonida uning
buyruqlarini ketma-ket mashina tiliga o‘tkazadi. Kompilyator esa yaxlit dasturkodini biror bir
oraliq forma – ob’ekt fayliga o‘tkazadi. Bu bosqich kompilyatsiya bosqichi deyiladi. Bundan
so‘ng kompilyator ob’ektli faylni bajariluvchi faylga aylantiradigan kompanovka dasturini
chaqiradi.
Interpretatorlar bilan ishlash osonroq, chunki dastur komandalari qanday ketma-ketlikda
yozilgan bo‘lsa shu tarzda bajariladi. Bu esa dastur bajarilishini nazorat qilishni osonlashtiradi.
Kompilyator esa kompilyatsiya va kompanovka kabi qo‘shimcha bosqichlardan iborat
bo‘lganligi uchun,ulardan hosil bo‘ladigan bajariluvchi faylni tahlil qilish va o‘zgartirish
imkoniyati mavjud emas. Faqatgina kompilyatsiya qilingan fayl tezroq bajariladi, chunki
bundagi komandalar kompilyatsiya jarayonida mashina tiliga o‘tkazilgan bo‘ladi.
S/S++ kabi kompilyatsiya qiluvchi dasturlash tillarini yana bir afzalligi hosil bo‘lgan dastur
kompyuterda kompilyatorsiz ham bajarilaveradi. Interpretatsiya qiluvchi tillarda esa tayyor
dasturni ishlatish uchun albatta mos interpretator dasturi talab qilinadi.
Ayrim tillarda (masalan, VISUAL BASIC) interpretator rolini dinamik bibliotekalar bajaradi.
Java tilining interpretatori esa virtual mashinadir (Virtual Machine, yoki VM). Virtual
mashinalar sifatida odatda brouzer (Internet Explorer yoki Netscape) lar qo‘llaniladi.
Ko‘p yillar davomida dasturlarning asosiy imkoniyati uning qisqaligi va tez bajarilishi bilan
belgilanib kelinar edi. Dasturni ixchamlashtirishgaintilish kompyuter xotirasini juda qimmatligi
bilan bog‘liq bo‘lsa, uning tez bajarilishiga qiziqish protsessor vaqtining qimmatbaholigiga
bog‘liq edi. Lekin kompyuterlarning narxi tushishi bilan dastur imkoniyatini baholash mezoni
o‘zgardi. Hozirgi kunda dasturchining ish vaqti biznesda ishlatiladigan ko‘pgina
kompyuterlarning narxidan yuqori. Hozirda professional tarzda yozilgan va oson ekspluatatsiya
qilinadigan dasturlarga talab oshib bormokda. Ekspluatatsiyaning oddiyligi, aniqmasalani
yechish bilan bog‘liq bo‘lgan talabni ozroq o‘zgarishiga, dasturni ortiqcha chiqimlarsiz oson
moslashtirish bilan izohlanadi.
|
| |
