27
- Tarmoqdagi magistral marshrutizatsiyada marshrutizatsiya manzillari soni
kamaytirish imkoniyatini beradigan ierarxiya kiritilgan.
- Protokolni joriy qilish orqali IPv4 da qo‗shimcha
protokollar yordamida
(ICMP, DHCP, ARP) joriy qilingan imkoniyatlarning bir qismiga ega bo‗linadi;
Har bir punktga alohida to‗xtalib o‗tamiz.
1. Paket sarlavhasi soddalashtirilgan va moslashuvchan. IPv6 paket bo‗lishi
kerak bo‗lgan sarlavhadan, majburiy bo‗lmagan sarlavha qismidan iborat, foydali
yuklama sarlavha va nisbatan yuqoriroq pog‗ona protokol ma‘lumotlari
bo‗ladi(3.2-rasm).
3.2-rasm. IPv6 paket sarlavhasi tuzilishi.
- Version - IPv6 da bit 6 ga teng.
- Traffic Class — 8 bitli maydon trafik sinfini va muhimliligini aniqlaydi.
Paket muhimliligini aniqlash uchun marshrutizator va interfeyslarga jo‗natib
ko‗rishdan foydalanishi mumkin.
- Flow Label – oqimning 20 bitli belgisi. Marshrutizatorda ma‘lumotlar
oqimi identifikatori yordamida xizmat ko‗rsatish sinfini qo‗llab quvvatlashga
mo‗ljallangan.
- Payload Length – 16 bitli maydon. Bayt o‗z ichiga IPv6 sarlavhasidagi
(tarmoq pog‗onasi qo‗shimcha sarlavhasi, yuqori pog‗ona
protokollari
ma‘lumotlari va sarlavhalari) ayrim ma‘lumotlarni oladi.
- Next Header – keyingi sarlavha turi 8 bit (transport pog‗onasi yoki IP-
28
pog‗ona qo‗shimcha sarlavhasi).
- Hop Limit – belgisiz 8 bitli maydon. Paket qabul qilib oluvchiga borish
yo‗lida oraliq tizimlarning maksimal soni. Har bir marshrutizator 1 ga kamaytiradi.
Agar Hop Limit 0 teng bo‗lsa yo‗q qilinadi.
- Source Address – 128 boshlang‗ich ma‘lumotlar.
- Destination Address – 128 bitli paket manzili. Bu manzil agar paketda
Routing ko‗rsatilsa oraliq bo‗lishi mumkin.
Barcha majburiy bo‗lmagan maydon qo‗shimcha sarlavhaga o‗tkaziladi.
Barcha sarlavhalar faqat qabul qilib oluvchi tomonidan ularning tartibi bo‗yicha
qayta
ishlanadi, paketning ma‘lum bir sarlavha qismi ko‗rib chiqilishi va faqat u
qayta ishlanishi mumkin emas. Hop-by-Hop deb ataladigan sarlavha bundan
istisno. Bu sarlavha jo‗natuvchi va qabul qilib oluvchi tarmoqning barcha
tugunlarida qayta ishlanishi kerak. Bu sarlavha IPv6
sarlavhasiga darhol
o‗tkazilishi kerak, ya‘ni Next Header maydoni nolga tenglashishi kerak. Har bir
sarlavha xajmi sakkis marotabaga kengaytirilishi kerak. IPv6 protokolini to‗liq
joriy qilish uchun quydagi oltita sarlavha qayta ishlanishi kerak:
- Hop-by-Hop Options — bu sarlavhada marshrutizatorlar uchun paket qaysi
marshrutizatorlar orqali o‗tishi to‗g‗risidagi axborot bo‗ladi.
- Routing (Type 0) — bu sarlavhada marshrutizatorlar to‗g‗risida axborot
bo‗ladi (tarmoqdagi barcha oraliq marshrutizatorlar to‗g‗risida), ya‘ni paket o‗tishi
kerak bo‗lgan.
- Fragment – paketlarni fragmentatsiyasini qo‗llab quvvatlashini ta‘minlovchi
sarlavha.
- Destination Options – oxirgi tizimda paketlarni
qayta ishlanish usullari
to‗g‗risida axborotni o‗z ichiga oladigan sarlavha;
- Autentification
Header
(AH)
–
sarlavha
barcha
paketlarning
autentifikatsiyasiga javob beradi.
- Encapsulating Security Payload (ECP) – sarlavha shifrlangan kontentni
uzatishda
foydalaniladi;
29
IPv6 protokolida paketlar marshrutizatorda fragmentlanishi va to‗planishi
mumkin emas. Jo‗natuvchi avvaldan qabul qilib oluvchigacha bo‗lgan barcha
nuqtalar qo‗llab quvvatlaydigan paketning maksimal hajmini (Maximum
Transmission Unit, MTU) aniqlab olishi kerak. MTU 576 baytdan kichikroq
bo‗lishi mumkin emas, balki shuning uchun so‗ng versiya IPv6 spesifikatsiyasida
bu
qiymat
1500
baytgacha
oshirilgan.
Fragmentatsiya
to‗g‗risida
marshrutizatorlarni ozod etilganligi ularning ishlash samarodorligini oshirish
imkonini berdi, ma‘lum bir darajada ishlashni va oxirgi
tizimlar fuknsionalligini
murakablashtirdi.
IPv4 protokoli bilan taqqoslaganda paket sarlavhasi ancha soddalashtirilgan.
Barcha majburiy bo‗lmagan sarlavhalar qo‗shimcha charlovhaga o‗tkazilgan, har
bir marshrutizatorda hisoblanadigan nazorat summasi sarlavhasi yo‗q qilingan.
Ma‘lumotlarni jo‗natish oynasining minimal xajmi IPv4 protokoli bilan
taqoslaganda ―xizmat ma‘lumotlari‖/‖paket uzunligi‖ munosabati jiddiy
o‗zgarishga yuz tutmagan (IPv4 da MTU 800 va IPv6 da MTU 1500 da 14 % va
12% munosabatda). O‗zgarish paketlarni uzatish qoidalariga ta‘luqli - IPv6 da
quydagilar taqiqlangan: orqali marshrutizatorlarda fragmentlash, paketlar Hop-by-
Hop Options marshruti qo‗shimcha sarlavhasini ko‗rsatish asosida o‗tishi, ESP
sarlavhasi yordami bilan paketlarni inkapsulyatsiyalash va tunnellash qo‗shimcha
imkoniyatlarini kiritish.
