Alisher Navoiy nomidagi Toshkent
davlat o‘zbek tili va adabiyoti
universiteti
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI:
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2022)
http://compling.navoiy-uni.uz/
221
O‘ZBEK TILI KOMPYUTER LINGVISTIKASI YO‘NALISHIDA OLIB
BORILGAN ILMIY TADQIQOTLAR
Raxmanov Xoshim Erdanovich
hoshimrahmonov@gmail.com
Muhammad al-Xorazmiy
nomidagi Toshkent
Axborot Texnologiyalari Universiteti
Samarqand filiali dotsenti PhD
Sunatov Jo‘rabek Turg‘unbek o‘g‘li
JurabekSunatov6666@mail.ru
Samarqand Davlat Chet Tillar
instituti
1-kurs magistranti
Annotatsiya. Ushbu maqolada kompyuter lingvistikasining paydo bo‘lishi,
o‘zbek kompyuter lingvistikasining rivojlanishi keltirilgan. Kompyuter lingvistikasi
yangi yo‘nalish bo‘lishiga qaramay bu soha ustida bir qancha ishlar amalga
oshirilgan, ilmiy tadqiqotlar olib borilgan. Maqolada o‘zbek kompyuter lingvistikasi
rivojiga hissa qo‘shgan olimlar, ularning mazkur yo‘nalishda
erishgan yutuqlari
haqida batafsil ma’lumot keltirilgan.
Kalit so‘zlar: kompyuter lingvistikasi, hisoblash lingvistikasi, matematik
lingvistika, kvantitativ lingvistika, injener lingvistikasi, analiz, sintez.
Hozirgi
kunda dunyoda barcha sohalar, yo‘nalishlar rivojlanib bormoqda.
Shu jumladan kompyuter texnologiyalari ham tez sur’atlarda rivojlanmoqda.
Kompyuter texnologiyalari rivojlangani sari kompyuterga bo‘lgan talab ham
kundan-kunga oshmoqda.
Ma’lumki, tilshunoslik fani XIX (1816-yilda)
asrda mustaqil fan sifatida
shakllandi. Shundan boshlab u turli aspektlarda, yo‘nalishlarda rivojlanib kelmoqda.
Keyingi yillarda barcha fanlardagi kabi tilshunoslikda ham ikki fanning
“chorrahasida” (kesishuvida) yuzaga kelgan fanlar jadal rivojlanmoqda. Jumladan,
ana shunday fanlar sirasiga sotsiolingvistika (sotsiologiya va tilshunoslik),
psixolingvistika (psixologiya va tilshunoslik), etnolingvistika (etnografiya va
