|
Sanoq sistemalarida arifmetik amallarni bajarish
|
bet | 106/154 | Sana | 08.01.2024 | Hajmi | 5,29 Mb. | | #131939 |
Bog'liq Majmua3. Sanoq sistemalarida arifmetik amallarni bajarish
Xuddi 10 li sanoq sistemasidagi sonlar ustida arifmetik amallarni bajarganimiz kabi, boshqa sanoq sistemasidagi sonlar ustida ham arifmetik amallarni bajarish mumkin.Ikkili sanoq sistemasidagi sonlar ustida arifmetik amallarni bajarish uchun quyidagi jadvallardan foydalanish kerak:
Misol-1.4 Quyidagi yig’indilarni hisoblang:
a) 1001100,0012+10101010,1012
+ 1001100,001
10101010,101
11110110,110
1001100,0012+10101010,1012=11110110,1102
c) 81A,9216+235,7616
+ 81A,92
235,76
A50,08
81A,9216+235,7616= A50,0816
b) 354,728+23,128
+ 354,72
23,12
400,04
354,728+23,128=400,048
4.Ikkili-sakkizli va ikkilik-o’n oltili sanoq sistemalari
Kompyuterlarda barcha ma’lumotlar ikkilik sanoq sistemasida ifodalanadi. Ammo, bu degani barcha sonli ma’lumotlar biz yuqorida keltirgan usulda ikkilik sanoq sistemasiga o’tkazilishini anglatmaydi. Ikkili-sakkizli va ikkilik-o’n oltili sanoq sistemalari qo’llash natijasida 2 ga bo’lish amallari sonini qisqartirishga erishish mumkin.
Ikkili-sakkizli sanoq sistemasida 0 dan 7 gacha bo’lgan raqamlar uchta nol va birlar orqali ifodalanadi. To’g’rirog’i, bu raqam ikkilik sanoq sistemasiga o’tkaziladi va chap tomondan 0 larni qo’shib, uchtagacha to’ldiriladi. Bunda quyidagi jadvaldan foydalaniladi:
|
| |