|
Dolzarb operatsion tizimlar va qobiqlarBog'liq AMV majmua5.3. Dolzarb operatsion tizimlar va qobiqlar.
Operasion tizimlar
— dasturli ta’minotning foydalanuvchi kompyuterda ishlaganda uning
interfeysini aniqlovchi muhim qismidir.
Interfeys foydalanuvchiga nisbatan do’stona munosabatda bo’lishi lozim va bu nuqtai
nazardan foydalanuvchining mashina bilan muloqotining uchta darajasi to’g’risida gapirish
mumkin:
- buyruqli interfeys
– foydalanuvchi operatsion tizimning fayl tizimini va buyruqlarini
yetarlicha bilishi kerak va ularni displey ekranida bor bo’lgan buyruq qatoriga klaviaturadan kirita
bilishi kerak, bunday interfeys bevosita MS DOS tomo
nidan ta’minlanadi;
-
matnli menyu ko’rinishdagi interfeys – foydalanuvchi ko’p sonli menyularda mo’ljal ola
bilishi kerak va bu menyularda kerakli buyruqlar va fayllarni ularning nomlanishi bo’yicha tanlay
bilishi kerak (odatda ingliz tilida), bu tipdagi
interfeys OT ning ko’pgina qobiqlarida, xususan, eng
ommaviy hisoblanadi.
Norton Commander qobig’ida quyidagilar amalga oshiriladi:
-
grafik menyu ko’rinishdagi interfeys – foydalanuvchi ko’p sonli menyularda va
instrumentlar panelida mo’ljal ola bilishi kerak va bu menyularda kerakli buyruqlar va fayllarni,
odatda ularning nomlanishi bo’yicha ko’rsataditan shartli grafik belgilar bo’yicha tanlay bilishi
kerak, bu tipdagi interfeysni grafikli interfeyslar tizimlar (Windows-3.1) va grafik interfeysli
operatsion tizimlari (Windows-95, Windows-NT) tomonidan ishlatiladi.
5.4. Operasion sistemalar.
5.4.1.
Operasion sistemalar to’g’risida tushuncha.
EHM da har qanday masalani yechish, bir tomondan, bajarilishi kerak bo’lgan hamma
amallarning ketma-ketligini belgilaydigan dasturlarni (dasturli vositalar
–software), ikkinchi
tomondan esa, bu amallarni amalga oshirish uchun jalb qilinadigan aniq bir apparatura vositalarini
(protsessor, xotira, displey, printer, klaviatura va b.
–hardware) talab etadi.
EHM apparat vosi
talarini boshqarishning ko’plab jarayonlari ma’lum darajada standart
hisoblanadi va aslini olganda, dasturli vositalarga bog’liq emas. Operasion tizimning (OT) asosiy
vazifasi ayni shu ko’rsatilgan standart, ko’pincha esa juda yetarlicha oddiy jarayonlarni bajarishni
avtomatlashtirishdir.
Hisoblash tizim
ining turli tarkibiy qismlari orasidagi o’zaro aloqani 3.5-rasmda
ko’rsatilganidek tasvirlash mumkin.
Foydalanuvchi nuqtai nazaridan, OT qulay foydalanuvchi interfeysini (EHM ishini
boshqarish uchun buyruqli til va foydalanuvchini zerikarli amallarni bajarishdan ozod qiluvchi
servis xizmatlari to’plami), dasturli muhitni, o’ziga xos "peyzaj"ni (manzarani) shakllantiradi, ular
asosida foydalanuvchining amaliy dasturlari ishlab chiqiladi va ijro etiladi.
|
| |
