ADT o’z tarkibiga foydalanuvchining muammoli amaliy dasturlarini va aniq bir muammo
sohasida ishlatishga mo’ljallangan amaliy dasturlar paketini oladi.
Ko’pchilik amaliy dasturlar paketi (ADP) biror interaktiv muhit ko’rinishiga ega bo’lib,
undan foydalanayotgan foydalanuvchi, ma’lumotlarni o’zgartirishning aniq bir jarayonlarini
bajarishda qulay va oddiy vositalarga ega bo’ladi.
SHK lar uchun ulkan miqdo
rda ADP ishlab chiqilganligini ta’kidlash joizdir.
Ko’pchilik ADP lar orasida quyidagilarni aytib o’tish lozim:
·
matn muharrirlari, matnli protsessorlar va noshirlik
tizimlari;
· grafika muharrirlari va tadbirkorlik grafikasi vositalari;
· katta o’lchamli elektron jadvallar (jadvalli protsessorlar);
· telekommunikasion tizimlarni boshqarish ADP;
· qiymatlar bazasini boshqarish tizimi;
· ma’lumotli-qidirish tizimlari;
· sun’iy intellekt tizimlari,
shu jumladan, ekspert tizimlari;
· avtomatlashtirilgan o’qitish tizimlari;
· ma’lumotlarni statistik qayta ishlash ADP;
· matematik dasturlashtirish ADP (chiziqli, butun sonli va b.);
· avtomatlashtirilgan
loyihalashtirish tizimlari;
· o’zining tarkibiga muammoga mo’ljallangan paketlarning bir nechta turini oladigan
integrallashgan ADP.
Ofis uchun amaliy dasturlar. Bu dasturlar kompyuterlar uncha katta b
o’lmagan ofislarda
ko’pincha quyidagi vazifalarni bajarish uchun ishlatiladi:
matn muharrirlari va taqdimotli grafika vositalari yordamida kirish va chiqish
ma’lumotlarini qayta ishlash (elektron pochta va fakslar, xat va so’rovlar, e’lon va boshqa
hujjatlar);
odatda elektron jadvallarni ishlatib bajariladigan hisoblashlar va hisobotla
r, ma’lumotlarni
yig’ish va tahlil qilish (praysvaraqlarni hisoblash va qayta ishlash, turli yo’nalishlar va mezonlar
bo’yicha hisobotlarni
shakllantirish; ma’lumotlarni tahlil qilish va statistik qayta ishlash);
kelib tushgan ma’lumotlarni yig’ish va saqlash, bu ularni tez qidirish (turli xil mezonlar va
belgilar bo’yicha) va qiymatlar bazasini boshqarish tizimini (QBBT) qo’llagan holda bu
ma’lumotlarga murojaat qilishni ta’minlaydi;
iqtisodiy va buxgalterlik hisobotlari, shu jumladan, buxgalterlik hisobining dasturli
vositalari yordamida ish xaqini ham
hisoblash;
maxsuslashgan moliyaviy amaliy dasturlar yordamida moliyaviy ahvolni va boshqa
moliyaviy hisoblashlarni tahlil qilish.
Ko’rsatilgan ishlarni alohida yoki integrallashgan holda bajarish imkonini beradigan
dasturiy mahsulotlar juda ham ko’p miqdorda chiqarilmoqda; amaliy ishlatish uchun muayyan
dasturni tanlash, albatta, muayyan sharoitlarga, lekin ko’p jihatdan sotib oluvchining bilimiga va
tajribasiga bog’liqdir. Shuning uchun qimmatbaho amaliy dasturlar paketini xarid qilishdan oldin
tegishli o’quv kursidan o’tish yoki mutaxassislardan malakali maslahat olish qatiy tavsiya etiladi
(qo’shnilarda ishlatilayotgan paketlarga o’xshash paketlarni xarid qilish iqtisodiy tomondan
mutlaqo maqsadga muvofiq emas).
Bu yerda faq
at o’rtacha statistik tavsiyalarnigina berish mumkin.
Yuqorida ko’rsatilgan tavsiyalardan birinchi uchtasini amalga
oshirish uchun alohida
dasturlardan emas, balki ofisga xizmat qiladigan integrallashgan paketlardan foydalanish
maqsadga muvofiqdir.
Eng ommaviy Microsoft Office Professional for Windows-
95 paketa o’z
ichiga
quyidagilarni oladi:
– kuchli matn muharriri Word-2000;
murakkab hisoblashlarning bajarilishini avtomatlashtiruvchi elektron Excel-2000 jadvali;
– katta sondagi ulkan fayllar bilan ishlashni tashkil etuvchi qiymatlar bazasini
boshqaruvchi Access-2000 tizimi;
– kerakli ma’lumotlarni juda rangbarang, shu jumladan, slaydlar ko’rinishida tasvirlash
imkonini beruvchi, taqdimotlarni ta’minlaydigan Power Point tizimi va yuqorida aytib o’tilgan
dasturlarda ishlatiluvchi birmuncha kichikroq ilovalar;
MS Graft
– jadvalli qiymatlar asosida chiroyli diagrammalarni qulay yaratuvchilar;
MS Word Art
– so’zlar
va jumlalarni ajoyib, chiroyli, ma’lum uslubga solingan tasvirlarga
o’zgartiradi (ularni, masalan, firma blankalaridagi emblemalar va shapkalar sifatida ishlatish
mumkin).
