|
Konchilik fakulteti elektr apparatlari va avtomatlashtirish vositalari fanidan mustaqil ishi
|
bet | 7/9 | Sana | 22.11.2023 | Hajmi | 1,68 Mb. | | #103351 |
Bog'liq Elektr apparat MUSTKomandoapparatlar
a) Boshqaruv to’gmalari. To’gma – asosiy kismi – to’gmali element. Kontaktlar yaxshi ishlashi uchun ular kumushdan tayyorlanadi. Uzgaruvchan tokda 500 V gacha quvvatda 3A tokda ikkita uzulishi evaziga yaxshi sunadi. Muntazam tokda 440 V quvvatda yey kiyin sunadi: element 0.15 A da element uchadi, bunda to’gma yokilgan va uraruvchan tok elektromagnitlarni, kontaktlar yopik xolatda kontaktor urami tokini ishonchli utkazadi, u 60A gacha yetishi mumkin.
b) Komandokontrollerlar: Ishlash printsipi kulachokli kontrollerlar ishlash printsipiga uxshaydi. Uchirilganda kuprikchali kontaktli ikkita uzilish xosil kiladi, bu esa yey sunishini yengillashtiradi. Kontakt kulachokli privodi, kontakt richag aylanishi markazidan uzok masofada bulishi, kontakt katta rastvori to’gmali elementga nisbatan uchirish tokini 4 martaga oshiradi.
Val xolati richagli fiksator yordamida belgilanadi. Kontaktni yopilish va ochilish vaqti kulachok profiliga bog’liq. Val aylanganda dvigatel kuch zanjirlarida kommutatsiyani amalga oshirayotgan muvofik kuch kontaktorlarini boshqarish xosil buladi.
v) Putevoy, yakuniy uchirgich va kichik uchirgichlar. Ishlash printsipi: richag chetiga urnatilgan rolika nazorat organi ta’sir etadi. Richagning keyingi chetida richag uki butlab xarakat kila oladigan prujinali rolik bor.
Kontaktni ochilish va yopilishi rolik xarakati tezligiga bog’liq bulmagan katta tezlikda amalga oshadi. Bunday xolat muntazam tok quvvati 220V gacha bulganda 6A gacha tokni uchirish imkonini beradi. Rolik ta’siri tugagandan sung uchirgich uz xolatiga prujina yordamida amalga oshadi.
g) Universal pereklyuchatellar (UP). Elektryuritma va apparatlarni boshqarish sxemasida UP keng qullaniladi. Xar bir sektsiya 2ta uzilishiga ega. Sektsiya 1ga uzilishdan foydalanish imkonini beradi. Bunda zanjir xarakatsiz kontaktga va xarakatdagisini chiqishiga ulanadi. Val aylanganida kulachok buraladi va xarakatdagi kontakt richagiga ta’sir etadi. Kontaktlar yopilishi xosil buladi. UPning uchirilish kobiliyati kattaligini inobatga olib va revers 500V gacha bosimida 5kVt gacha quvvatli dvigatelni ishga tushirish va reversi uchun keng foydalaniladi. Ushbu pereklyuchatellarni asinxron dvigatelarni, uram katushkasini pereklyuchat qilish yuli bilan, yunalish va tezligini uzgartirish uchun ishlatish okuda kulay.
|
| |