• Boshqarishning iqtisodiy usullari
  • Konchilik ishi




    Download 1,53 Mb.
    bet93/226
    Sana23.05.2024
    Hajmi1,53 Mb.
    #250996
    1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   226
    Bog'liq
    UMK soha iqtisodiyoti

    Ma`muriy usullardan:

    • iste`molchilarning huquqlarini himoya qilish;

    • atrof-muhitni muhofaza qilish;

    • xavfli texnologiyalardan foydalanish,zararli ishlab chiqarish chiqitlarini chiqarib tashlashni taqiqlash;

    • odamlar sog‘lig‘iga zararli mahsulotlarni reklama qilishni taqiqlash kabi sohalarda faol foydalaniladi.

    Boshqarishning tashkiliy-ma`muriy usullari ikki shaklda:

    • tashkiliy ta`sir ko‘rsatish usullari;

    • farmoyish berish usullari shaklida namoyon bo‘ladi.

    Tashkiliy ta`sir ko‘rsatish turli tashkiliy choralarni, ya`ni:

    • ishlab chiqarish va boshqarishning tashkiliy strukturalarini belgilash;

    • ichki tartib-qoidalarni o‘rnatish;

    • boshqariluvchi va boshqaruvchi tizimlar o‘rtasida optimallik va oqilona nisbatni o‘rnatish kabilarni o‘z ichiga oladi.

    Farmoyish berish yo‘li bilan ta`sir ko‘rsatish barcha boshqarish bo‘limlari va organlarining ishlashini joriy ta`minlab turishdan iborat bo‘lib, bunga e`lon qilinadigan yozma yoki og‘zaki ko‘rsatmalar berish, yozma shakilda nashr etilgan yoki og‘zaki buyruqlar vositasi bilan erishiladi.
    Boshqarishning iqtisodiy usullari iqtisodiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi.Har qanday jamiyatning iqtisodiy munosabatlari, eng avvalo manfaatlarda namoyon bo‘ladi. Manfaatlar uch xil bo‘ladi:

    • umumjamiyat manfaatlari;

    • jamoa manfaatlari;

    • shaxsiy manfaatlar.

    Umumjamiyat manfaatlarini ro‘yobga chiqarish maqsadida quyidagi iqtisodiy boshqaruv usullariga e`tibor beriladi:

    • korxonalar va xo‘jaliklarga faoliyat yuritishlarida erkinlik va mustaqillik berish;

    • xo‘jaliklarni pirovard natijalarga binoan moddiy rag‘batlantirish, soliq imtiyozlarini berish;

    • moliya-kredit munosabatlarini takomillashtirish;

    • baxo,foyda, soliq, rentabellik, raqobat va h.k.

    Iqtisodiy boshqaruv usullarining asosiy vazifasi ishlab chiqariladigan mahsulot birligiga sarflanadigan xarajatlarni kamaytirishga imkon beruvchi xo‘jalik mexanizmlarining yangi usullarini, shuningdek, manfaatdorlik muhitini vujudga keltirish va ulardan samarali foydalanishdir.
    Boshqariluvchi ob`ektga iqtisodiy usullar orqali ko‘rsatiladigan ta`sir korxonalarni:

    • jiddiy rejalar qabul qilishga;

    • mehnat va moliya resurslaridan yanada unumliroq foydalanishga;

    • yangi texnologiyalarni joriy qilishga;

    • mehnat unumdorligini oshirishga;

    • raqobatbardosh mahsulotldarni ishlab chiqarishga rag‘batlantiruvchi va da`vat etuvchi bo‘lishi kerak.

    Boshqaruvning iqtisodiy usullari jumlasiga:

    • kredit va foiz stavkalari;

    • soliq va soliq yuki;

    • boj to‘lovlari;

    • subsidiya va sanatsiya;

    • litsenziya;

    • transfert to‘lovlari;

    • narx-navo va h.kh kiradi.


    Download 1,53 Mb.
    1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   226




    Download 1,53 Mb.