145
Konstruksion materiallarning mexanik xossalari
Axmedov Dilshod Namoz óg’li
Termiz muhandislik-texnologiya instituti
Mexanika fakulteti 2-bosqich 21 A guruh talabasi
Annotatsiya: Ushbu maqolada konsstruksion materiallar haqida yozilgan.
Konstruksion materiallar quyidagi metallar asosida tayyorlanadi: magniy,
alyuminiy,
titan, xrom, vannadiy, marganec, temir, kobolt, nikel, mis, rux, qalay, qo‘rg‘oshin
va boshqalar. Konstruksion materiallar sifatida ishlatiladigan
metallar va ularning
qotishmalari engil qiyin yoki oson suyuqlanuvchan, mustaxkam, edirishga chidamli,
korroziyaga chidamli kabi talablarga ega bo‘lishi kerak. Hozirgi zamon texnikasining
mashinalar,
stanoklar, samoletlar,
avtomobillar, temir yo‘l vagonlari, og‘irligini
ularning puxtaligiga putur etkazmagan holda engillashtirishga
imkon beradigan
metallarga talabi katta.
Kalit so’zlar: Konstruksion materiallar, magniy, alyuminiy, titan, xrom,
vannadiy, marganec, temir, kobolt, nikel, mis, rux, qalay, qo‘rg‘oshin, stanok, samolet,
temir yo‘l, avtomobil,
qotishma, solishtirma og‘irlik, suyuqlanish temperaturasi,
mustaxkamligi.
Kirish
Konstruksion materiallar.
Texnika mutaxasislari solishtirma og‘irligi kichik bo‘lgan metallrdan kengroq
foydalanish ustida tinmay ish olib bormoqdalar. Biroq, asosan magniy o‘ta
engil
(solishtirma og‘irligi 1,74) qotishmalar tayyorlash uchun keyingi vaqtlarda tobora
kengroq qo‘llanilyapdi. Bunday qotishmalar asbob – uskunalarning og‘irligini
alyuminiy qotishmalaridan ko‘ra yana ham engillashtirish imkonini beradi.
Konstruksion materiallar tarkibiga ko‘ra quyidagi ikki guruhga bo‘linadi:
Yengil
konstruksion materiallar. Yengil konstruksion materiallarga asosan 4 ta metall kiradi.
Ular quyidagilar: berilliy, magniy, alyuminiy, titan.
