|
Kursant: Xasanov M. X. 1-Topshiriq 1-Milliy xavfsizlik tushunchasi va xavfsizlik mexanizmlari. 2-Milliy xavfsizlik tushunchasi va turlari
|
| bet | 7/7 | | Sana | 29.04.2023 | | Hajmi | 241.35 Kb. | | #54842 |
Bog'liq Topshiroq 1 Xasanov M awfdawesrbgsas vte rgt serg, xakerlar haqida, TTva TL 2-topshiriq, TOK, Документ Microsoft Word, Kompyuter tarmoqlari va ularning turlari, jismoniy tayyorgarlik, Web OOP, 7, Kompyuter-tarmoqlari.Z.Z.MiryusupovJ.X.Djumanov. (1), 3513-Article Text-6940-1-10-20220528, test tarmoq, Karimberdiyev H.F., MobaXterm 20.0.0.101root 20230426 1158342-Topshiriq
Sezar Usuli
Цезар усулида алмаштирувчи харфлар k ва силжиш билан аниқланади. Юлий Цезар бевосита k = 10 бўлганда ушбу усулдан фойдаланган.
k = 10 бўлганда ва алифбодаги ҳарфлар m = 26 та бўлганда қуйидаги жалвал ҳосил қилинади:
A
|
→
|
K
|
B
|
→
|
L
|
C
|
→
|
M
|
D
|
→
|
N
|
E
|
→
|
O
|
F
|
→
|
P
|
G
|
→
|
Q
|
H
|
→
|
R
|
I
|
→
|
S
|
J
|
→
|
T
|
K
|
→
|
U
|
L
|
→
|
V
|
M
|
→
|
W
|
N
|
→
|
X
|
O
|
→
|
Y
|
P
|
→
|
Z
|
Q
|
→
|
A
|
R
|
→
|
B
|
S
|
→
|
C
|
T
|
→
|
D
|
U
|
→
|
E
|
V
|
→
|
F
|
W
|
→
|
G
|
X
|
→
|
H
|
Y
|
→
|
I
|
Z
|
→
|
J
|
Мисол.
Матн сифатида DAMINOV SHERBEK ERKABOYEVICH сўзини оладиган бўлсак, Цезар усули натижасида қуйидаги шифрланган ёзув ҳосил бўлади: NKWSXYF CROBLOU OBUKLYIOFSMR.
Polibiya kvadrati
Бу содда ўрнига қўйиш усули саналиб, қадимги Юнонистонда яратилган ва дастлаб грек алфавити учун ишлаб чиқилган, сўнгра бошқа алфавитлар учун фойдаланилган.
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
A
|
B
|
C
|
D
|
E
|
2
|
F
|
G
|
H
|
I/J
|
K
|
3
|
L
|
M
|
N
|
O
|
P
|
4
|
Q
|
R
|
S
|
T
|
U
|
6
|
V
|
W
|
X
|
Y
|
Z
|
Шифрлаш усули. Бу усулда шифрлаш учун очиқ матн юқоридаги жадваллардан бири фойдаланилади. Очиқ матн ҳарфлари жадвалдан олиниб, тагидаги белги унга мос шифр матн белгини ифодалайди. Қуйида “ DAMINOV SHERBEK ERKABOYEVICH ”очиқ матнини шифрлаш келтирилган.
Олинган натижавий шифр матн “IFROSTA XNKWGKP KWPFGTDKAOHN” га тенг бўлади.
Affin shifrlash usullari
Шифрлаш.Ушбу усулда маълумотларни шифрлаш учун “DAMINOV SHERBEK ” очиқ матни олиниб, калит сифатида a=3 ва b=4 олинди. Алфавит узунлиги m=26 га тенг. Бу ҳолда шифрлаш функцифсининг умумий кўриниши қуйидагича бўлади: . Юқоридаги жадвалга асосланиб қуйидагини олиш мумкин:
Xabar
|
D
|
A
|
M
|
I
|
N
|
O
|
V
|
S
|
H
|
E
|
R
|
B
|
E
|
K
|
|
3
|
0
|
12
|
8
|
13
|
14
|
21
|
18
|
7
|
4
|
17
|
1
|
4
|
10
|
Xabar
|
D
|
A
|
M
|
I
|
N
|
O
|
V
|
S
|
H
|
E
|
R
|
B
|
E
|
K
|
x
|
3
|
0
|
12
|
8
|
13
|
14
|
21
|
18
|
7
|
4
|
17
|
1
|
4
|
10
|
3x+4
|
13
|
4
|
40
|
28
|
43
|
46
|
67
|
58
|
25
|
16
|
55
|
7
|
16
|
34
|
(3x+4)mod26
|
13
|
4
|
14
|
2
|
17
|
20
|
15
|
6
|
25
|
16
|
3
|
7
|
16
|
8
|
Shifr matn
|
N
|
E
|
O
|
B
|
R
|
U
|
P
|
G
|
Z
|
Q
|
N
|
H
|
Q
|
I
|
Дешифрлаш жараёни. Дешифрлаш формуласи га тенг бўлиб, , b=4 ва m=26 га тенг бўлади.
Shifr matn
|
N
|
E
|
O
|
B
|
R
|
U
|
P
|
G
|
Z
|
Q
|
N
|
H
|
Q
|
I
|
|
13
|
4
|
14
|
2
|
17
|
20
|
15
|
6
|
25
|
16
|
3
|
7
|
16
|
8
|
Дешифрлашнинг умумий кўриниши эса :
Shifr matn
|
N
|
E
|
O
|
B
|
R
|
U
|
N
|
G
|
Z
|
Q
|
N
|
H
|
Q
|
I
|
y
|
13
|
4
|
14
|
2
|
17
|
20
|
15
|
6
|
25
|
16
|
3
|
7
|
16
|
8
|
9(y-4)
|
81
|
0
|
90
|
-18
|
117
|
144
|
99
|
18
|
189
|
108
|
-9
|
27
|
108
|
36
|
9(y-4)mod26
|
3
|
0
|
12
|
8
|
13
|
14
|
21
|
18
|
7
|
4
|
17
|
1
|
4
|
10
|
Xabar
|
D
|
A
|
M
|
I
|
N
|
O
|
V
|
S
|
H
|
E
|
R
|
B
|
E
|
K
|
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Kursant: Xasanov M. X. 1-Topshiriq 1-Milliy xavfsizlik tushunchasi va xavfsizlik mexanizmlari. 2-Milliy xavfsizlik tushunchasi va turlari
|
