• Teoriyalıq bólim Global tarmaqlar
  • Statikalıq marshrutlaw
  • Routerdi
  • Laboratoriyalíq jumíslar




    Download 2.74 Mb.
    Sana06.12.2023
    Hajmi2.74 Mb.
    #112433
    Bog'liq
    3.1-ameliy jumıslar
    INFORMACIYANÍ QORǴAWDÍ SHÓLKEMLESTIRIW HÁM PROGRAMMALÍQ QURALLARÍis (3), Elektronikadan slayd jumisi, 4-курс АХ Кундузги, 2-Лекция (1), BAXTIYAR Tarmoq xavfsizligi, Ismailov Asror 7.8.9, 7-MA\'RUZA, Tu\'rli xaliqlar kesteshiligi (2), 1. Ilmiy loyiha, УР ВИНСЕРВЕР ЛАБ 5, ta lim jarayonida infografika texnologiyasining o rni va uning ishlab, Astronomiya(2013), Xakimova Navruza 304-19 DI 5-lab, Sardorbek mustaqil ish, 3 томонлома шартнома битирувчи уз

    3 - 3.1 - LABORATORIYALÍQ JUMÍSLAR
    CISCO PACKET TRACER PROGRAMMASÍNDA WAN TARMAQLARÍN PROEKTLESTIRIW. STATIKALÍQ MARSHRUTLAW
    Jumıstıń maqseti: Cisco Packet Tracer programmasında global tarmaqlar, tiykarǵı WAN protokolları haqqında teoriyalıq maǵlıwmatlardı úyreniw. Global tarmaqtı proektlestiriw, statikalıq marshrutlawda ámeliy kónlikpelerge iye bolıw.
    Teoriyalıq bólim
    Global tarmaqlar - World Area Networks ( WAN). Olar túrli qala hám mámleketlerde jaylasqan bolıwı múmkin bolǵan geografiyalıq tárepten tarqalǵan kompyuterlerdi birlestiredi. Úlken maydanlardı óz ishine aladı hám kóp sanlı kompyuterlerdi óz ishine aladı.
    Statikalıq marshrutlaw - bul marshrutizatordı(routerdi) sazlawda marshrutlar anıq kórsetilgen marshruttıń bir túri. Bunday jaǵdayda barlıq marshrutizatsiyalaw qandayda bir marshrut protokolları qatnasıwısız júz beredi.
    Statikalıq marshruttı belgilewde tómendegiler kórsetiledi:

    • Tarmaq adresi (trafik jóneltirilgen), tarmaq maskası

    • Keyinirek jónelisti ańsatlashtıratuǵın (yamasa tuwrıdan-tuwrı jóneltirilgen tarmaqqa jalǵanǵan ) shlyuz (túyin) adresi

    • (qálegen) marshrut metrikası (geyde " baxa" dep da júritiledi). Birdey tarmaqqa bir neshe marshrutlar bar bolǵanda, birpara marshrutizatorlar eń tómen kórsetkishke iye marshruttı tańlaydı.

    Birpara marshrutizatorlarda tarmaq trafigi jóneltiriliwi kerek bolǵan interfeysti belgilew hám jónelis saylanǵan qosımsha shártlerdi belgilew múmkin (mısalı, cisco routerlarida SLA).

    Joqarıdaǵı súwrettegidey, jumıs stolımızǵa 2 Router(1941), 2 Switch(2960-24TT), 4 Jeke kompyuter(PC-PT) lerdi shıǵarıp alamız.
    Soń tómendegi súwrette kórsetilgendey etip Routerlarımızǵa at berip alamız, bizlerdıń jańdayda Router0=NUKUS, Router1=USA boldı.

    Keyin, tómendegi izbe-izlikte 1-shi hám 2-shi routerlerimizge, dáslep: 1) apparattı óshiriw; 2-3) HWIC-2T (HWIC-2T - bul Cisco 2-Portlı izbe-iz joqarı tezlikte WAN interfeys kartası bolıp, 2 izbe-iz porttı usınıs etedi) bólimine kirip,WAN interfeys kartasın ısırıp aparıp 1-slotımızǵa jaylastıramız; 4) Sońında apparatımızdı qayta iske túriremiz.



    2-routerimizgede, tap usı tárizde WAN interfeys kartası jaylastırıladı.



    Joqardaǵı hám tómengi súwretlerde qurılmalar tuwrı mıs sım kabeli arqalı baylanıstırılǵan. Switch hám jeke kompyuterlerdi baylanıstırǵanda mas túrde FastEthernet portları saylanadı.

    Switch hám Routerdi tuwrı mıs sım kabeli arqalı baylanısıtırǵanda GigabitEthernet portları saykes túrde saylanadı.



    Joqarıdaǵı súwrette mas kabel arqalı baylanıstırıldı.Keyingi basqısh Routerlerimizdiń Config menyusı, GigabitEthernet0/0 bólimine kiriw arqalı belgilep qoyǵan IP adressimizdi kiritip alamız. Bul jerde GigabitEthernet0/0 portına jalǵanǵan tarmaǵımız 192.168.0.0 /24 aralıǵında dep belgilengen hám biz IP adressti 192.168.0.1 kórinisinde beremiz.

    Keyingi súwrettede tap sol kóriniste 192.168.10.0/24 aralıǵında dep belgilengen bolǵanlıqtan mas túrde 192.168.10.1 kórinisinde kiritiledi.

    Tómende Switchler hám Routerler ortasında dáslepki baylanıs ornatılǵanın kóriwińiz múmkin.

    Soń, jeke kompyuterlerimizge tarmaq shlyuzları, FastEthernet port IP adressleri kiritiledi hám Port qosıladı. Tarmaq shlyuzi( English Gateway)- hár túrli protokollardan paydalanǵan halda( máselen, máhalliy hám global) kompyuter tarmaqların interfeyslew ushın apparatlıq jollama yáki programmalıq táminat.
    Gateway saykes túrde 192.168.0.1, al FastEthernet portımızǵa 192.168.0.2 adressın beremiz hám Port status : ON aktivlesitiriledi.

    Barlıq kompyuterlerge mas tarmaq shlyuzları hám FastEthernet port IP adressleri kiritilip portlar qosılıp shıǵıladı.


    PC0 kompyuteriniń buyruqlar qatarı bólimine kirip tarmaq shlyuzi hám PC1 di pinglap alamız.


    PC2 hám PC3 kompyuterlerimizgede tap joqarıdaǵı ámellerdi isleymiz.

    PC3 kompyuteriniń buyruqlar qatarı bólimine kirip tarmaq shlyuzi hám PC2 ni pinglap alamız.

    Keyingi basqıshta, Routerlarımızdı óz-ara Seriyalı DCE kabeli arqalı baylanıstırp aldıq hám bul jerde mas túrde Serial0/1/0 portları saylandı.




    Tómengi súwrette biz, Routerlarımızǵa belgilip qoyǵan IP adresslerimizdi 172.16.1.1 hám 172.16.1.2 kórinisinde kiritip, port jaǵdayın qosıwlı jaǵdayına keltirdik.


    WAN tarmaǵın qurıp aldıq endigi mashqalamız NUKUS hám USA tarmaqları arasında baylanıstı tolıq tiklew. RIP jollamasın sazlaw ushın, jollama qásiyetleri aynasında Config jarlıǵın ashıń hám RIP elementin saylań. Soń, ol erda baylanıs qılıwǵa ruxsat berilgen barlıq tómengi tarmaqlardıń mánzillerin ornatamız.

    RIP jollaması 2 Routerdede sazlanıp shıǵıladı.

    Hám aqırında jumıs stantsiyaları ortasındaǵı baylanıs tekseriledi.




    WAN tarmaǵındaǵı jumıs stantsiyaları ortasında baylanıs ornatıldı.
    Download 2.74 Mb.




    Download 2.74 Mb.