Lecture №1. The purpose, tasks and the current state of the science of composite powder materials production technology

Kukunlarning bunday zarracha bo’yicha bo’linishi bejiz emas albatta, chunki kukuning zarracha shakli undan u yoki bu materiallarni ishlab chiqarishda muxim axamiyat kasb etadi. Kukun materiallari zarracha o’lchamiga ko’ra quyidagi asosiy turlarga: nano kukunli, o’rta mayda kukunlar, o’rta va yirik zarrachali kukunlarga bo’linadi. Kukun zarrachasining o’lchami kichrayishi bilan uning barcha xossalari o’zgara boradi. Aksariyat materiallar o’z fizika-kimyoviy xossalarini kukun zarracha o’lchami 0,5 – 1 mm gacha maydalangandan keyin o’zgartiradi. Shundan kelib chiqgan xolda kukun materiali deb zarracha o’lchamlari 0,5 - 1 mm dan kichik bo’lgan materialga aytiladi.

Kukun materialning fizikaviy xossalari juda muxim bo’lib ular kukun materiallardan u yoki bu yangi materiallarni ishlab chiqarishda texnologik parametarlarni belgilab beradi. Fizikaviy xossalari ichida muxim axamiyatga ega bo’lgan kattalikga kukun zarrachasining yuza xolati katta axamiyat kasb etadi. Ko’pchilik kukunlarning xajmiga nisbatan yuza birligi juda katta bo’lib unga juda yuqori aktivlik beradi. Bunday zarrachaga ega bo’lgan kukunlar yuqori gaz yutish qobiliyatiga ega. Masalan xajmi 1:l bo’lgan idishga katta bosim ostida 10 – 15 l kislorod joylashtirish mumkin deb faraz qilaylik. Agar shuncha xajmli yuza birligi katta zarrachalardan tashkil topgan kukunga kislorod berilsa u oddiy atmosfera bosimida 20 – 25 l kislorodni yutish xossasiga ega bo’lar ekan.

• Kukun materialning fizikaviy xossalari juda muxim bo’lib ular kukun materiallardan u yoki bu yangi materiallarni ishlab chiqarishda texnologik parametarlarni belgilab beradi. Fizikaviy xossalari ichida muxim axamiyatga ega bo’lgan kattalikga kukun zarrachasining yuza xolati katta axamiyat kasb etadi. Ko’pchilik kukunlarning xajmiga nisbatan yuza birligi juda katta bo’lib unga juda yuqori aktivlik beradi. Bunday zarrachaga ega bo’lgan kukunlar yuqori gaz yutish qobiliyatiga ega. Masalan xajmi 1:l bo’lgan idishga katta bosim ostida 10 – 15 l kislorod joylashtirish mumkin deb faraz qilaylik. Agar shuncha xajmli yuza birligi katta zarrachalardan tashkil topgan kukunga kislorod berilsa u oddiy atmosfera bosimida 20 – 25 l kislorodni yutish xossasiga ega bo’lar ekan.