Ombor faoliyatining asosiy




Download 8,11 Mb.
Pdf ko'rish
bet90/170
Sana07.02.2024
Hajmi8,11 Mb.
#152713
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   170
Bog'liq
LOGISTIKA. Umarova D.M

8.2. Ombor faoliyatining asosiy 
funksiyalari
Omborlarni tasniflash. M ateriallar oqimi harakatining barcha 
bosqichlarida dastlabki xomashyodan boshlab tayyor m ahsulot 
iste’moliga yetib borgungacha zaxiralarni maxsus moslashtirilgan 
joylarda saqlashga obyektiv zarurat mavjud. Omborlar turining 
ko‘pligi m ana shu bilan izohlanadi.
Logistik tizimda tutgan о ‘m i va tovarlar harakati jarayonidagi 
ahamiyatiga qarab om borlar quyidagi guruhlarga bo ‘linadi:
133


• mahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar omborlari (ta’minot. 
sohasida);
• mahsulot iste’m olchilari om borlari (ishlab chiqarish so­
hasida);
• sotuvchi tashkilotlar omborlari (taqsimlash sohasida):
• vositachi tashkilotlar omborlari.
M ahsulot ishlab chiqaruvchi korxonalar om borlari ishlab 
chiqarishga m oijallangan xomashyo, m ateriallar, butlovchi va 
boshqa m ahsulotlarni saqlashga ixtisoslashtirilgan va bunday 
omborlar, birinchi navbatda, ishlab chiqaruvchi iste’molchilami 
kerakli materiallar bilan ta ’minlaydi.
Mahsulot iste’molchilari omborlari texnologik jarayon uzluksiz 
o ‘tishini ta ’minlashga moMjallangan. M azkur om borlarda tugatil- 
magan ishlab chiqarish zaxiralari, asboblar, ehtiyot qismlar va 
boshqalar saqlanadi. Ishlab chiqarish jarayonidagi ahamiyatiga 
qarab ishlab chiqarish tashkilotlarining omborlari quyidagi turlarga 
boMinadi:
— ta ’minlovchi (moddiy-texnika ta ’minoti boMimiga b o ‘ysunadi)
— ishlab chiqarishni m ateriallar, butlovchi m ahsulotlar, sotib 
olingan yarimmahsulotlar bilan ta ’minlaydi;
— ishlab chiqaruvchi (ishlab chiqarish-rejalashtirish boMimiga 
yoki rejalashtirish-boshqarish bo lim ig a bo‘ysunadi) — o ‘zida ishlab 
chiqarilgan yarimmahsulotlarni va texnologik asbob-uskunalarni 
saqlashga m oijallangan;
— sotuvchi (sotuv boMimiga b o ‘ysunadi) — sotishga moMjallan­
gan moddiy boyliklar saqlanadi.
Xizmat ko‘rsatish sohasiga qarab korxona omborlari turlari:
— korxonaning um um iy (markaziy) omborlari;
— sexga tegishli om borlar (markaziy om borlar filiallari);
— sex om borlari, sex boshliqlariga bo ‘ysunadi.
Sotuvchi tashkilotlar omborlari tovarlaming ishlab chiqarish 
sohasidan iste’mol sohasiga uzluksiz harakatini ta ’minlashga xizmat 
qiladi. Ularning asosiy vazifalari — ishlab chiqarish mahsulotini 
iste’mol mahsulotiga aylantirish ham da turli iste’m olchilar, shu 
jum ladan, chakana savdo tarm oqlarining uzluksiz ta ’m inotini 
amalga oshirish.
134


Vositachi tashkilotlar (eng aw alo, transport tashkilotlari) om - 
borlari — moddiy boyliklarni jo ’natish bilan bog‘liq om borga 
vaqtincha joylashtirishga m o ijallangan. O m borlarning bunday 
turlariga tem ir yo‘l stansiyalari omborlari, avtotransport, daryo 
va dengiz portlarining yuk terminallari, havo transporti terminallari 
kiradi. Bajarilayotgan yuklarni qayta ishlash amaliyotlarining turi 
b o ’yicha bu om borlar transportdan tushirilib, boshqasiga ortish 
turiga kiradi.
Mazkur om borlar guruhi ham ta’minlovchi, ham taqsimlovchi 
logistika doirasida bo'lishlari mumkin.
Xizmat vazifasiga ko‘ra barcha om borlar besh turga b o ‘linadi:

Download 8,11 Mb.
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   170




Download 8,11 Mb.
Pdf ko'rish