123
19-MAVZU . O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING
SERTIFIKATLASHTIRISH IDORALARI.
Reja
1.
O‘zbekiston Respublikasida sertifikatlashtirish milliy tizimining yaratilishi
2.
Sertifikatlashtiriluvchi mahsulot
3.
Sertifikatlashtirishni meyoriy hujjatlar bilan ta’minlanishi
4.
Sertifikatlashtiriluvchi mahsulot ishlab chiqarish sharoitlarini tekshirish
Shu paytga qadar O‘zbekiston Respublikasida
standartlashtirish,
metrologiya va sertifikatlashtirish sohalarida muhim va salmoqli ishlar amalga
oshirildi va oshirilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi hududida ishlab chiqilgan meyoriy hujjatlarga
binoan muvofiqlikni sertifikatlashtirishning asosiy maqsadlari:
–
mahsulot, jarayon va xizmatlarda fuqarolarning hayoti va sog‘ligining
xavfsizligini ta’minlash, tashqi muhitni asrash, buyum (mollar)ni
bir xilligi va
o‘zaro almashinuvchanligi masalalari, hamda iste’molchini himoya qilish;
–
xalqaro savdoda texnikaviy to‘siqlarni bartaraf qilish, mollar
(buyumlar, jarayon va xizmatlar)ni raqobatdoshlik qobiliyatini oshirishdan
iborat.
Sertifikatlashtirish milliy tizimining tashkiliy to’zilishi quyidagicha (11.2 –
rasm):
–
O‘zbekiston Respublikasining sertifikatlashtirish boyicha milliy idorasi;
–
bir xil mahsulotni sertifikatlashtirish boyicha idora;
–
bir
xil mahsulotni, sifat tizimini va ishlab chiqarishlarni
sertifikatlashtirish boyicha akkreditlangan idoralar;
–
akkreditlangan sinov laboratoriyalari.
Vazirlar mahkamasining qaroriga binoan sertifikatlashtirish milliy idorasi
qilib, O‘zbekiston standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish agentligu
(O‘zstandart Agentligi) belgilangan.
O‘zstandart Agentligiga qarashli turli soha va tarmoqlarni o‘z ichiga olgan,
bir xil nomdagi bo‘limlar ham bor. Bularga standartlar va mahsulotni
sertifikatlashtirish boyicha davlat nazorati va o‘lchash
vositalarini davlat
qiyoslovidan o‘tkazish va attestatlash sohaviy bo‘limlari kiradi.
Standartlar va mahsulotni sertifikatlashtirish boyicha davlat nazorati
sohaviy bo‘limlar: og‘ir sanoat, mashinasozlik, yengil sanoat,
mahalliy sanoat
hamda agrosanoat kompleksi doirasida o‘z faoliyatini amalga oshiradi.
O‘lchash vositalarini davlat qiyoslovidan o‘tkazish va attestatlash tarmoq
bo‘limlari esa massalar, radiotexnika,
ionli nurlanish, geometrik, mexanik,
elektrik, magnitli, bosim, sarflanish, haroratli hamda fizik –
kimyoviy
kattaliklarni qiyoslovdan o‘tkazadi.
O‘zstandart Agentligining ilmiy – uslubiy markazi etib O‘zbekiston
standartlashtirish, metrologiya, sertifikatlashtirish va mahsulot sifatini boshqarish
sohalaridagi tadqiqot va mutaxassislar tayyorlash instituti – O‘zTMTI
tayinlangan.
Sertifikatlashtirish milliy idorasi quyidagi asosiy yunalishlar boyicha o‘z
faoliyatini amalga oshirmoqda:
124
–
Respublikada sertifikatlashtirishni qo‘llash va takomillashtirishning
umumiy siyosatini ishlab chiqish, qonun chiqaruvchi va ijro etuvchi tegishli
davlat idoralari bilan aloqalarni o‘rnatish;
–
sertifikatlashtirish masalalari boyicha
boshqa mamlakat va xalqaro
tashkilotlarning vakillari bilan o‘zaro kelishilgan asosda aloqalarni o‘rnatish,
kerak bo‘lsa, bu tashkilotlar faoliyatida O‘zbekiston Respublikasining
qatnashishini ta’minlash;
–
sertifikatlashtirishda yagona qoida va ish tartiblarini belgilash.
Vazirlar Mahkamasi qarorini bajarish yo‘lida O‘zstandart Agentligi
o‘zining viloyat markazlarini (SMSXM) to’zib, ularning ishlariga har taraflama
kumak ko‘rsatmoqda. 1993 yilning 28
dekabrdan boshlab
