12
- 1931-yil, Nеmis fiziklari Maks Knoll va Ernst Ruska birinchi marotaba
nanoolamni o’rganish imkonini bеrgan elеktron mikroskopni ixtiro qilishdi;
- 1968-yil, Amеrikaning “Bell” komponiyasi ilmiy bo’limi
hodimlari Alfrеd
Cho va Jon Artur yuzani ishlashda nanotеxnologiyaning nazariy asoslarini
yaratishdi;
- 1974-yil, aslida atom va molеkulalarning 10 darajasi 9 o’lchamga ega.
"Nano" qo’shimchasi 10 darajasi 9 ni bildiradi shu tariqa "nanotеxnologiya”
atamasi paydo bo’ldi. Yapon fizigi Norio Taniguchi esa “nanotexnologiya" so’zini
ilmiy ibora sifatida fanga kiritdi va bir mikrondan kichik bo’lgan mеxanizmlarni
shunday nomlashni taklif etdi;
- 1981-yil, Gеrmaniyalik fiziklar Gеrd Binnig
va Gеnrix Rorеr alohida
atomlarni ko’rsata oladigan mikroskop yasashdi;
- 1985-yil, Amеrikalik fiziklar Robеrt Kеrl, Xerold Kroyu va Richard Smeyli
diamеtri bir nanomеtr bo’lgan buyumlarni aniq, o’lchay
oladigan texnologiya
yaratishdi;
- 1986-yil, nanatexnologiya keng jamoatchilikka ma’lum bo’ldi. Amerikalik
Futurolog Erik Drekslerning kitobi bosmadan chiqdi
va unda nanotexnologiya
yaqin kelajakda jadal rivojlanishi haqida bashorat qilingandi;
- 1989-yil IBM kompaniyasining xodimi Donald Eygler o’z firmasi nomini
Ksenon atomlari bilan platina plastinkasi ustiga terdi.
Chizma ilmiy va boshqa
jurnallarda namoyish etilgach ilm ahli larzaga keldi;
- 1993-yil, AQShda Feyman mukofoti berila boshlandi;
- 1998-yil, Golland Fizigi Seez Dekker nanotexnologiya asosida transistor
yasadi;
- 1999-yil, Amerikalik fiziklar Jeyms Tur va
Mark Rid alohida molekula
molekulyar tizim sifatida harakatlanishi mumkinligini aniqladi;
- 2000-yil, AQSh hukumati Nanotеxnologiya sohasida milliy tashabbus
(National Nanotechnology Initiative) ni ma'qulladi.
Nanotеxnologik izlanishlar
davlat tomonidan moliyalashtirildi. Davlat byudjеtidan 500 million dollar ajratildi;
13
- 2001-yil, Mark Ratnerning "Nanotеxnologiya: yangi katta g’oyaga kirish
kitobida nanotеxnologiya inson hayotining bir qismiga aynan 2001-yili
aylanganligi, o’sha yili ikki muhim voqеa: obro’li ilmiy «Science»
jurnali
nanotеxnologiyani – “Yil yangiligi", mashhur “Forbes” biznеsjurnali esa “Yangi
ko’p ahdli g’oya” dеb ataganligi ta’kidlandi. Hozirgi paytda nanotеxnologiyaga
nisbatan davriy ravishda “yangi sanoat rеvolyutsiyasi” iborasining qo’llanishi odat
tusiga kirib boryapti, dеgan fikr-xulosalarini ilgari surdi.
