mohiyatini bilib, uning oqibatini oldindan aytib berish mumkin.
0 ‘z vaqtida va aniq olingan m a’lumot samaraii him oya uchun o ‘ta
muhimdir.
FVlar quyidagilar natijasida paydo bo‘ladi:
Og‘irlik kuchlari, yer aylanishi yoki haroratlar farqi ta ’siri ostida
paydo bo‘ladigan, tez kechadigan jarayonlar.
Konstruksiyalar yoki inshootlar materiallarining zanglashiga yoki
chirishiga, fizik-mexanik ko ‘rsatkichlaming
pasayishiga olib keladigan
tashqi tabiiy omillar ta’siri.
Inshootlaming loyiha ishlab chiqarish nuqsonlari (qidirav va loyiha
ishlaridagi xatolar, qurilish materiallari, konstruksiyalar sifatining pastligi,
qurilish ishlarining sifatsiz bajarilganligi, qurish va sozlash ishlarida
texnika xavfsizligiga rioya qilmaslik va hokazo).
Ishlab chiqarish texnologik jai’ayonlaming
inshoot materiallariga
ta’siri (me’yoridan ortiq kuchlanishlar, yuqori harorat, titrashlar, kislota
va ishqorlar ta’siri, gaz-bug‘
va suyuq agressiv muhitlar, mineral moylar,
emulsiyalar ta’siri).
Sanoat ishlab chiqarish texnologik jarayonlarining va inshootlarni
ekspluatatsiya qilish qoidalarining buzilishi (bug‘ qozonlarining, kimyoviy
moddalarning, ko'm ir konlarida metan gazining portlashi va hokazo).
Turli ko‘rinishlardagi harbiy faoliyatlar.
Kelib chiqishi va turidan qat’i nazar, FVlaming rivojida to‘rtta xarak-
terdagi fazalami ajratish mumkin:
- uyg‘onish,
paydo boiish;
- rivojlanish, avj olish fazasi;
- eng yuqori darajasi, eng yuksak darajadagi fazasi;
-
pasayish, o‘tish fazasi (oqibatini tugatish).
Uyg‘onish fazasida b o ig ‘usi FVning zamini uchun sharoit yaratiladi:
noxush tabiiy jarayonlar faollashadi, inshootlarning loyiha ishlab chiqarish
nuqsonlari yig‘ila boshlaydi va ko ‘plab texnik nosozliklar yuzaga chiqadi,
uskunalar ishida, muhandis texnolog xodimlar ishida nuqsonlar paydo
boiadi.U yg‘onish fazasi davomiyligini aniqlash uchun, bu ham juda
katta taxmin bilan seysmik,
meteorologik, sellarga qarshi hamda boshqa
stansiyalaming kuzatuvlarini juda sinchiklab o‘rganish va muntazam
yozib borish orqaligina bajariladi.
