|
Magniy va uning birikmalarini olinish
|
| bet | 3/3 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 22,1 Kb. | | #238471 |
Bog'liq Magniy va uning birikmalarini olinish va xossalariToksikologiyasi
Magniy birikmalari kam toksikli( gidrosiyan , gidrazoyik , gidroflorik , xrom kabi zaharli kislotalarning tuzlaridan tashqari ).
Biologik roli
Magniy muhim biogen elementlardan biri bo’lib, u hayvonlar va o’simliklarning to’qimalarida ( xlorofillalar ) juda ko’p miqdorda bo’ladi . Uning biologik roli, fotosintez jarayonida temirning ikki valentlik dan 3 valentlikga o’tishda muhim rol oʻynaydi.
Magniy ko’plab fermentativ reaktsiyalarning kofaktori hisoblanadi. Magniy kreatin fosfatni ATF-nukleotidga aylantirish uchun zarurdir, bu organizmning tirik hujayralarida universal energiya etkazib beruvchisi. Magniy oqsil sintezining barcha bosqichlarida zarur. U asab tizimi va yurak mushaklarining normal ishlashini ta’minlashda ishtirok etadi, vazodilatatsion ta’sirga ega, safro sekretsiyasini rag’batlantiradi, ichakning harakatlanish faolligini oshiradi, bu xolesterolni tanadan chiqarishga yordam beradi.
Magniyning fitin va ortiqcha yog ‘va kaltsiyning oziq-ovqat tarkibida bo’lishi to’sqinlik qilad. Organizmda magniy etishmasligi o’zini turli xil yo’llar bilan namoyon qilishi mumkin: uyqusizlik , surunkali charchoq , osteoporoz , artrit , fibromiyalgiya , migren , mushak kramplari va spazmlari , yurak aritmi , ich qotishi , hayzdan oldingi sindrom .
Magniyning aksariyati bug’doy kepagi, oshqovoq urug’i, kakao kukunida mavjud. Magniyga boy mahsulotlar kunjut , kepak , yong’oq ham kiradi . Shu bilan birga, ushbu oziq-ovqat tarkibidagi fitinning ko’pligi uni assimilyatsiya bo’lishiga toʻsqinlik qiladi shuning uchun faqat yashil sabzavotlar magniyning ishonchli manbai bo’lib xizmat qilishi mumkin.
Zamonaviy insonning noni, suti, go’shti va boshqa kundalik oziq-ovqat mahsulotlarida magniy juda oz. Magniyning kunlik iste’moli ayollar uchun 300 mg, erkaklar uchun 400 mg ni tashkil etadi (magniyning taxminan 30% so’riladi).
Magniy o’z ichiga olgan vitamin-mineral komplekslaridan foydalanganda, agar u haddan tashqari iste’mol qilinadigan bo’lsa, qon bosimining pasayishi, ko’ngil aynish, qusish, markaziy asab tizimining tushkunligi, reflekslarning pasayishi, elektrokardiogramma, nafas qisilishi, koma, yurak to’xtashi, nafas olish falaji, anurik sindrom kelib chiqadi.
Shuningdek, buyrak etishmovchiligi bo’lgan odamlarga magniy iste’mol qilishda ehtiyot bo’lishingiz kerak.
Kashf etilish tarixi
1695-yilda Angliyada Epsomning mineral suvidan achchiq ta’m va laksatif ta’sirga ega bo’lgan tuz aniqlandi. Farmatsevtlar uni «achchiq tuz», shuningdek «ingliz» yoki «Epsom tuzi»deb atashdi. Epsomit minerali magniy sulfatning kristalli gidratidir va MgSO4 · 7H2O kimyoviy formulasiga ega. Elementning lotincha nomi magnezit mineral konlari mavjud bo’lgan kichik Osiyodagi qadimgi magneziya shahri nomidan keladi.
1792-yilda Anton von Ruprecht oq magneziumdan ko’mir bilan qaytarib Avstriya deb nomlangan noma’lum metalni ajratib oldi. Keyinchalik, «Avstriya» juda past darajadagi toza magniy ekanligi aniqlandi, chunki dastlabki modda temir bilan ifloslangan bo’lgan.
1809-yilda ingliz kimyogari Gemfri Davy Magnesiya va simob oksidining aralashmasini elektrolizidan foydalanib, ko’plab mamlakatlarda saqlanib qolgan «magnezium» deb nomlangan noma’lum metall amalgamni oldi. Rossiyada 1831-yilda «magniy» nomi qabul qilindi. 1829-yilda frantsiyalik kimyogar A. Bussi magniy xloridini kaliy bilan qaytarib magniy metallini. 1830-yilda M. Faraday eritilgan magniy xloriddan elektroliz bilan magniy oldi.
|
| |
