|
Макет заголовка
|
Sana | 29.11.2023 | Hajmi | 0,78 Mb. | | #107988 |
Bog'liq Muzaffarov Mirzohid MMT-91 Guruh MUZAFFAROV MIRZOHID “KREDIT TIZIMING ELEMENTLARI” Mavzusida tayyorlagan taqdimoti Kredit tizimi bu kreditning barcha xususiyatlarini o`z ichida ichida nomoyon etadigan va kreditning mohiyatini belgilashga xizmat qiladigan elementlarining yig’indisidir.
Kreditning qaytarib berishlik, muddatlilik, foiz to`lashlilik
xususiyatlari hamda kredit munosabatlarini kredit beruvchi va kredit
oluvchi o`rtasida ixtiyoriy yuzaga kelishi kabi xususiyatlar amaliyotda
o`z aksini topgan bo`lishi kerak.
Kredit tizimi tarkibiy jihatdan 3 qisimdan iborat:
1. Bank tizimi
2. Nobank kredit tashkilotlari
3. Maxsus iqtisoslashgan kredit muassasalari
Maxsus iqtisoslashgan kredit muassasalariga Faktoring kompaniyalari, Forfeyting kompaniyalari, lizing va trast kompaniyalarikiradi. Bu muassasa moliya bozorining ma`lum segmentida faoliyat ko`rsatadi va tijorat banklari bilan raqobat qiladi. Masalan, Faktoring kompaniyalari Faktoring xizmatlari bozorida, Lizing kompaniyalari lizing bozorida tijorat banklari bilan raqobat qiladi. Lekin har qanday mamlakatda kredit tizimining yadrosini bank tizimi tashkil qiladi. Bu esa quyidagi sabablar bilan izohlanadi: - 1. Markaziy bank kredit tizimini tartibga solish va nazorat qilish vakolatiga ega ekanliga;
- 2. Tijorat banklarini depozit qabul qilish va hilma xil moliyaviy xizmatalr ko`rsatish vakolatiga ega ekanligi;
- 3. Tijorat banklari qudratli moliyaviy institutlar ekanligi.
Kredit tizimi quyidagi elementlardan iborat:
Kreditning printsiplari
- Kredit munosabatlarining ishtirokchilari
Kreditning qonunlari
Kredit tizimiga ta`sir qiluvchi omillar ko`p sonli bo`lib, ulardan asosiylari sifatida quyidagilarni ajratib ko`rsatish mumkin: 2.kredit muassasalari mijozlarining moliyaviy holatining o`zgarishi. Banklarning va boshqa kredit muassasalarining iqtisodiy qudrati va moliyaviy salohiyati bevosita mijozlarning moliyaviy holatiga bog’liq
3.kredit muassasalarining likvidliligi va kapitallashish
darajasining o`zgarishi. Odatda kredit muassasalari aktivlarining
sifatini yomomlashishi kredit muassasalarining likvidliligi va to`lovga
qobilligini yomonlashishiga olib keladi.
4.makroiqtisodiy barqarorlik.
Kredit tizimiga ta`sir qiluvchi omillar ko`p sonli bo`lib, ulardan asosiylari sifatida quyidagilarni ajratib ko`rsatish mumkin: 5.siyosiy barqarorlik. Bu mamlakatda siyosiy vaziyatning yomonlashishi natijasida siyosiy riskning chuqurlashishi bilan bog’liq. 6. Markaziy bankning monitar siyosatini o`zgarishi. 7. Kredit muassasalari faoliyatidagi risklarni boshqarish tizimining samarali ishlashi.
- kredit tizimining barqarorligini ta`minlashda eng asosiy omil
kredit tizimiga bo`lgan ishonch hisoblanadi.
- kredit muassasalarining likvidliligi va to`lovga qobilligini
ta`minlash uchun zarur shart sharoitlarni ta`minlash.
- makroiqtisodiy barqarorlikni ta`minlash usuli. Bunda ayniqsa
inflyatsiya va devalvatsiya darajasi kredit muassasalari faoliyatiga
kuchli ta`sir ko`rsatadi.
- kredit muassasalari faoliyatidagi risklarni boshqarish tizimini
takomillashtirish.
- kredit muassasalari faoliyatini davlat tomonidan moliyaviy
qo`llab-quvvatlash usuli. Bunda ayniqsa soliq imtiyozlari berish,
Markaziy bank tomonidan markazlashgan kreditlar berish davlat
tomonidan muammoli aktivlarni sotib olish usullaridan keng
foydalaniladi.
ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT
|
| |