Yig’ish va payvandlash ishlarini normalash

Har qanday tehnologik jarayonni amalga oshirishda, yoki mahsulotlarni yig’ish va tayyorlash uchun oldindan turli xil normalar belgilab olinadi. Bu normalar mahsulotni tayyorlash jarayonini tartibga solish, mahsulotning tayyorlanish vaqtini qisqartirishga xizmat qiladi. Yig’ish ishlarini normalash ayniqsa seriyalab ishlab chiqariladigan mahsulotlarda juda muhim ahamiyatga ega hisoblanadi, chunki seriyalab ishlab chiqarishda vaqt me’yori juda muhim ko’rsatkichdir. Mahsulotni tayyorlash jarayonini normalashda juda ko’p ko’rsatkichlarga e’tibor beriladi. Lekin shu ko’rsatkichlar ichida eng muhimi- bu ishchining imkoniyat darajasidir. Ishchining ish qobiliyatini aniqlashda eng optimal ko’rsatkichlar olinadi, ya’ni normalash normal ish imkoniyatiga ega bo’lgan ishchining ko’satkichlariga qarab belgilanadi. Agar normalash ishchining imkoniyat darajasidan yuqori bo’lsa, ishchi ma’lum ishni vaqtida bajarish uchun shoshilib ishlaydi. Bu birinchi navbatda ishchining xavfsizligiga ta’sir ko’rsatsa, ikkinchi tomondan mahsulot sifatiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.

Qoziqli baraban korpusini yig’ish va payvandlash ishlarini normalash ham konstruksiya sifatiga, mustahkamligiga va yig’ish va payvandlash vaqtining qisqarishiga bevosita va bilvosita ta’sir ko’rsatadi. Bu konstruksiyani yig’ishda jami 6 hil turli hil detallardan foydalaniladi. Bular: val, korpusning yon va o’rta flaneslari, korpus qismlari , boltlar, gaykalar va qoziqchalar. Val, korpus flaneslari va qoziqchalar tayyor holda olib kelinadi. Konstruksiyani yig’ishda dastlabki ish valga korpus flaneslarini o’rnatishdan boshlanadi. Keyingi jarayonda esa qoziqchalar korpus listlariga payvandlanadi. Qoziqli barabanni yig’ishda eng ko’p vaqt payvandlash jarayoniga to’g’ri keladi. Payvandlash jarayonini normalashda payvandlash rejimiga alohida e’tibor beriladi.

Yuqorida payvandlash rejimini hisoblab chiqdim. Buni payvandlash jarayonini normalash deb aytish mumkin, chunki bunda payvandlash jarayonida ishtirok etadigan ko’rsatkichlar hisoblab chiqilgan. Masalan, elektrod diametri belgilangan normalar asosida tanlangan, tok kuchi esa elektrod diametrini hisobga olgan holda tanlangan. Chokning o’lchamlariga qarab unga qancha elektrod sarf bo’lishi hisoblandi. Hisoblashlarga ko’ra payvandlash tezligi 8.4 m/soat ni tashkil etdi. Bitta korpusdagi umumiy chok uzunligi 11.6 metr hisoblanadi. bu ikkala ko’rsatkich orqali payvandlash vaqtini topish mumkin: T=11.6/8. 4=1.4 soat. Bu vaqt normasi faqat payvandlash uchun sarf bo’ladigan vaqtdir. Yig’ish jarayoni uchun ham vaqt me’yori ishlab chiqiladi.