Val va o’qlarning materiallari.
Vallarni uglerodli va legrlangan po’latlardan tayyorlashadilar. Quyma po’lat
va modifikatsiyalangan cho’yan quymasm tirsakli vallar uchun ishlatiladi. Muxim
va katta nagruzka ta’sir qiladigan val shpindel’ dvigatellarning tirsakli vallari va
boshqa shunga o’xshash detallarga termik ishlov beriladi. Muxim bo’lmagan va
kam nagruzka ta’sir qiladigan vallarni uglerodli dumaloq prokat po’latning St3, St5
(GOST 380-60) markali uglerodli doiraviy kesimli prokat po’latdan tayyorlanadi.
Umumiy mashinasozlikda, to’qimachilik mashinalarida., turli reduktorlarda,
elektrodvigatel’ vallarida. Nasoslarda va boshqalarda po’lat 30, 40, 45 (GOST
1050-60) markali uglerodli sifatli po’latlar ishlatiladi.
Og’ir nagruzkalangan vallar, ayniqsa konstruktiv jixatidan vallarning
og’irligini va gabaritini kattalashtirish mumkin bo’lmay qolgan xollarda, turli
markadagi legrlangan, masalan, xromli 30x, 40x; xromnikelli 40XH, 12X2H4A va
boshqa po’latlar ishlatiladi. Bunday po’latlardan yasalgan vallarga ayniqsa
ularning intensiv ediriladigan uchastkalariga: bo’yinlari, shlitsalari, agarda
shesternya val bilan birgalikda yasalgan bo’lsa, tishlarga termik va termoximyaviy
ishlov beriladi.
Vallar mustaxkam bo’lishligidan tashqari etarli darajada bikr ham bo’lishi
kerak. (egilish deformatsiyasi).
Qoziqchali baraban vali ishlashda past bosim ostida ishlashini xisobga olgan xolatda val cho’yan metallidan tayyorlanadi.
Tеmir uglеrоdli qоtishmаlаrning uglеrоd miqdоri 2,14 % dаn оrtiq bo’lgаn qоtishmаlаr cho’yan dеb аtаlаdi.
| 