|
Matematika fanidan to’garak ish rejasi
|
| bet | 50/63 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 0,77 Mb. | | #135432 |
Bog'liq To\'garak. 10-1141- rasm.
farqli b to'g'ri chiziq bo'yicha kesishadi. Bu to'g'ri chiziqning A nuqtadan farqli nuqtalari a tekislikda a to'g'ri chiziqdan tashqarida yotadi. Shuni isbot qilish talab qilingan edi.
Fazoni tekislik bilan ikkita yarim fazoga ajratish.
1.4- teorema. Tekislik fazoni ikkita yarim fazoga ajratadi. Agar Xva Ynuqtalar bitta yarim fazoga tegishli bo'lsa, u holda XY kesma tekislikni kesib o'tmaydi. Agar X va Y nuqtalar turii yarim fazolarga tegishli bo'lsa,u holda XY kesma tekislikni kesib o'tadi.
Isboti (yodlab olish uchun emas). Faraz qilaylik, — berilgan tekislik bo'lsin. tekislikda yotmaydigan A nuqtani belgilaymiz. S, aksiomaga ko'ra bunday nuqta mavjud. Fazoning tekislikda yotmaydigan hamma nuqtalarini ikkita yarim fazoga quyidagi tarzda ajratamiz. AgarAYkesma tekislikni kesib o'tmasa, A nuqta birinchi
42- rasm.
yarim fazoga tegishli, agar AX kesma tekislikni kesib o'tsa, ikkinchi yarim fazoga tegishli deymiz. Fazoni bunday ajratish (bo'lish) teoremada ko'rsatilgan xossalarga ega ekanini ko'rsatamiz. X va Y nuqtalar birinchi yarim fazoga tegishli bo'lsin. A, X vaY nuqtalar orqali ' tekislik o'tkazamiz. Agar ' tekislik a tekislikni kesib o'tmasa, u holda XY kesma ham bu tekislikni kesib o'tmaydi. Faraz qilaylik, ' tekislik tekislikni kesib o'tsin (42-rasm). Tekisliklar turii bo'lgani uchun ular biror a to'g'ri chiziq bo'yicha kesishadi. a to’g’ri chiziq ’ tekislikni ikkita yarim tekislikka bo’ladi. X va Y nuqtalar bitta yarim tekislikka tegishli, aynan A nuqta yotgan yarim tekislikka tegishli. Shuning uchun XY kesma a to'g'ri chiziqni kesib o'tmaydi, demak, a tekislikni ham kesib o'tmaydi.
Agar X va Y nuqtalar ikkinchi yarim fazoga tegishli bo'lsa, u holda a'tekislik oldindan tekislikni kesib o'tadi, chunki AX kesma tekislikni kesib o'tadi. X va Y nuqta a to'g'ri chiziq bilan bo'lingan ' tekislikning bitta yarim tekisligiga tegishli. Demak, XY kesma a to'g'ri chiziqni kesib o'tmaydi, binobarin, a tekislikni ham kesib o'tmaydi.
Nihoyat, agar X nuqta bitta yarim fazoga tegishli bo'lsa,Y nuqta esa ikkinchi yarim fazoga tegishli bo'lsa, u holda ' tekislik tekislikni kesib o'tadi, X va V nuqtalar esa a to'g'ri chiziqqa nisbatan a' tekislikning turii yarim tekisliklarida yotadi. Shuning uchun XY kesma a to'g'ri chiziqni kesib o'tadi, demak, tekislikni ham kesib o'tadi. Teorema isbotlandi.
|
| |
