• Shınıǵıwdıń maqseti
    		•

    Matematikaliq modellestiriw




    Download 265.57 Kb.
    Sana05.04.2024
    Hajmi265.57 Kb.
    #188325
    Bog'liq
    Amaliy №2
    Reja Jamiyat va tarixning o‘zgaruvchanligining falsafiy jihatla, 02e747bf-044f-4a84-8d2d-dfb3979da0cd, mustaqil ish kiberxavfsizlik, 9YIe3ZspEDM5V5mkNhPf4qAOxVpy05s03dPLwl0J, 1. шахмат pra indd, Harakatli o‘yinlarni tashkil etish va o‘tkazish metodikasi, Ikramova Malika , Kirisiw, методология Datarun, 4-Ámeliy jumıs, labaratoriyaZ.Fasxydinov

    QARAQALPAQSTAN AWÍL XOJALÍǴÍ HÁM AGROTEXNOLOGIYALAR INSTITUTÍ


    XABAR TEXNOLOGIYALAR HÁM PROCESSLERDI MATEMATIKALIQ MODELLESTIRIW


    Ámeliy №2 Tekst redaktorinda ha'r tu'rli tekstler kiritiw, redaktorlaw ha'm formatlaaw a'melleri

    Mamutova Aygul Kalmurzaevna

    “Xabar texnologiyalari, matematika, fizika hám
    ximiya” kafedrası







    Shınıǵıwdıń maqseti: Studentlerdi tekst redaktorlaw programmalarınıń keń múmkinshilikleri menen tanıstırıw. MS Word programmasında murrakab hújjetler jaratıw, bezew, formulalar menen islew sıyaqlı wazıypalardı ǵárezsiz orınlawdı úyretiw.


    Teoriyalıq bólim
    MS Word tekstli hújjetlerdi jaratıw hám qayta islewge mólsherlengen kóp amalli programmadan ibarat tekst protsessori bolıp, Microsoft Office ámeliy programmalar paketiniń tiykarǵı programmalarınan biri esaplanadı. Tekstti redaktorlawdıń tiykarǵı basqıshların tómendegishe tariyplew múmkin: hújjetti jaratıw, saqlaw, ózgertiw, bezew, bir neshe hújjetten bir pútkil hújjet jaratıw hám t.b.
    MS Word tekst protsessorining tiykarǵı wazıypaları tómendegilerden ibarat :
    1. Tekstti kirgiziw.
    2. Tekstti redaktorlaw.
    3. Tekstti formatlaw.
    MS Word 2000 tekst redaktorın jumısqa túsiriw ushın jumıs stolidagi onıń yorligini, yaǵnıy tómendegi súwretti tabıń hám

    Ústine tıshqansha kórsetkishin alıp kelip, shep tuymechasini eki ret tezlikte basıń. Eger bul súwretti jumıs stolidan tapa almasańız, ekrandıń tómen bóleginde jaylasqan qatar (Máseleler paneli) dagi «Pusk» menyusı ústine tıshqansha kórsetkishin alıp kelip shep tuymechasini bir ret basıń. Nátiyjede tómendegi ayna kórinetuǵın boladı:



    Ashılǵan menyudan «Programmi» bólegin, keyininen oń tárepte payda bolǵan dizimnen MS Word qatarın saylań hám tıshqanchaning shep tuymechasini bir ret basıń. Bul ámellerdi atqarǵannan keyin MS Word 2000 tekst redaktorı jumısqa túsedi vaquyidagi MS Word interfeysi áynegi payda boladı.

    Aynanıń eń joqarısında bas bet qatarı jaylasqan. SHu qatardıń ońında, múyeshda ush basqarıw piktogrammalari (ramziy belgiler) jaylasqan


    Olardan birinshisi — «Свернуть» (Jıynap alıw ) atlı piktogramma. Eger onıń ústinde tıshqansha bosilsa, qosımsha áynegi Máseleler paneli qatarına («Пуск» tuymeshesi jaylasqan katorga) tórtmuyush forma daǵı tuymeshe kórinisinde (ayna sıyaqlı ) jıynap alınadı. Tıshqanchaning shep tuymechasini «darcha» ústinde bir ret basıw aynanıń aldınǵı ólshewin hám jaylanıwın tiklaydi.
    Ekinshisi — «Развернуть» (yoyish) tuymeshesi. Eger onıń ústinde tıshqansha bosilsa, qosımsha áynegi pútkil ekranǵa (yamasa hújjet áynegi pútkil qosımsha aynasına ) yoyib taslanadı. SHunga áhmiyet beriw kerek, Máseleler paneli ayna qattalashgan halda da kórinip turadı. «Развернуть» piktogrammasi ústinde tıshqansha bir ret basılǵannan keyin eski piktogramma ornında jańa, eki ústpe-úst jaylasqan kvadrat formasındagi piktogramma payda boladı. Payda bolǵan piktogrammaning ústinde tıshqansha bosilsa, ayna aldınǵı jaǵdayına qaytadı.
    Úshinshisi — «Закрыть» (YOpish) piktogrammasi. Ol ámeldegi qosımsha aynasın jabadı hám atqarılıp atırǵan jumıstıń saqlap qolinmagan nátiyjelerin saqlaydı. Word 2000 ni jabıw ushın kórip shıǵılǵan birinshi qatar basında jaylasqan qosımshanıń sistema menyusı tuymechasini eki ret basıw da múmkin.
    Ayna daǵı keyingi kator Menyu qatarı dep ataladı. Ol jaǵdayda kórsetilgen menyu túrleriniń qandayda-birı ústine tıshqansha kórsetkishin keltirip, shep tuymeshesi bosilsa, atqarıw etiliwi múmkin bolǵan ámeliy buyrıqlar dizimi shıǵadı. Tańlap alınǵan ámeliy buyrıq atqarıw etiliwi ushın onıń ústinde tıshqanshanı bir ret basıw zárúr.
    Barlıq menyu túrlerine qarawlı ámeliy buyrıqlardıń tez-tez isletilediganlari ańsat saylanatuǵın piktogrammalar menen belgilenip arnawlı standart hám de pishimlew úskeneler panellerine jaylastırılǵan.
    Aynanıń shetlerinde vertikal hám gorizontal háreketlentiriw qayısların qurıw múmkin. Bul qayıslar hújjettiń ekranǵa sig'magan bólegin kóriw imkaniyatın beredi.
    Gorizontal qayısda jaylasqan shep tárepdegi úshmúyeshlik ústinde tıshqanchaning kórsetkishi bosilsa, hújjettiń shep tárepi, oń tárepdegi úshmúyeshlik ústinde tıshqanchaning kórsetkishi bosilsa — hújjettiń ońı kórsetiledi.
    Vertikal qayıs daǵı tepaga hám tómenge qaragan úshmúyeshlikler teksttiń baǵdarlarına uyqas bólekti kórsetip berediler.
    Qayısda jaylasqan tuymeshelerdiń eki shettegi uyqas túrde Aldınǵı betke ótiw hám Keyingi betke ótiw ámellerin atqaradı. Klaviaturada bul ámeldi Page Up hám Page Down tuymechalari atqaradı. Ortada jaylasqan tuymeshe bosilsa, ekranda tómendegi keste kórinetuǵın boladı

    Bul kesteniń hár bir ketekshesi málim bir buyrıq piktogrammasi bolıp tabıladı.


    Usı tuymeshe sol buyrıqlarǵa tez ótiw ushın isletiledi.
    3. Aynanıń tómen bóleginde jaǵday qatarı joylashgan bolıp, ol jaǵdayda hújjet neshe betten ibaratlıǵı, ekranda hújjettiń neshinshi beti sáwlelendirilganligi, Kursor neshinshi qatar, neshinshi orında turǵanlıǵı haqqındaǵı hám basqa maǵlıwmatlar sáwlelendiriledi.
    Word áynegi ishinde tiykarǵı jumıs áynegi jaylasqan. Onıń de eń joqarısında hújjet atı sawlelengen qatar ámeldegi, múyeshda bolsa bizge tanıs bolǵan piktogrammalar jaylasqan. Bu Aynada gorizontal hám vertikal sızǵıshlar bar. CHizg'ichning aq bólegi qaǵaz daǵı tekst jaylanıwı tarawı bolıp tabıladı. Tómengi eki «zajim» («qisqich») járdeminde bul tarawdıń shegaraları ózgertiriledi. YUqoridagi «zajim» bolsa xat bası jayın kórsetedi. Onıń jaylanıwın da ózgertiw múmkin.
    Gorizontal qayıslar qatarı basında tórtew piktogramma jaylasqan. Olar hújjet kórinisiniń bir jaǵdayınan ekinshisine tez ótiw piktogrammalari bolıp tabıladı.
    Ekinshi qatarı tiykarǵı menyu qatarı dep ataladı. Tiykarǵı menyu qatarı bul bul programmada paydalaniletuǵın tiykarǵı buyrıqlar dizimi bolıp tabıladı. Úshinshi qatar qurallar paneli bolıp tabıladı, yaǵnıy tekstlerdi redaktorlaw ushın kerek bolǵan barlıq qurallar izbe-izligi bolıp tabıladı.

    Download 265.57 Kb.




    Download 265.57 Kb.