III. Tishli silindrik g’ildirakli reduktorni hisoblash.
3.1. Reduktorning tishli g‘ildiraklariga material tanlash.
Topshiriqda reduktor o‘lchamlariga aniq talab qo‘yilmaganligi uchun, uni tishli g‘ildiraklarni tayyorlashda o‘rtacha mexanik ko‘rsatkichlarga ega bo‘lgan materiallarni ishlatamiz.
(1)-jadvalga asosan shesternya uchun – po‘lat 45, termik ishlov – yaxshilangan, qattiqligi Brenel bo‘yicha HB230, tishli g‘ildirak uchun – po‘lat 45, termik ishlov – yaxshilangan, qattiqligi HB200 bo‘lgan materiallarni qabul qilamiz. Ruxsat etilgan kontakt kuchlanish ([1], 33-betga qaralsin) tenglamasi (9) ni yozamiz:
(2)-jadvalga asosan, qattiqligi HB350 dan kichik bo‘lgan va termik ishlov – yaxshilangan, kam uglerodli po‘latlar uchun kontakt chidamlilik chegarasi:
bnlimb=2 HB+70
KHL – uzoq muddat ishlash (davomiylik) koeffitsienti, KHL = 1,0
– havfsizligini ta’minlash koeffitsienti ([1], 33-betga qaralsin).
Loyihalanayotgan reduktorni yumshoq va shovqinsiz ishlashini ta’minlash uchun, reduktorda qiya tishli g‘ildiraklarni qo‘llaymiz. Bunday g‘ildiraklar uchun ruxsat etilgan kontakt kuchlanish quyidagi tenglama asosida hisoblanadi (10)-formula.
Shesternya uchun ruxsat etilgan kuchlanish – [bn1]
G‘ildirak uchun:
u holda ruxsat etilgan xisobiy kuchlanish:
=0,45(481.81+427.273)=409.09 MPa
Talab etilgan shart bajarildi, ya’ni [bn] 1,23[bn2] ni (7)-formuladan foydalanib tishli g‘ildiraklar o‘qlari orasidagi masofani aniqlaymiz:
bu yerda: To‘g‘ri tish uchun Ka=49,5;qiya tish uchun Ka=43 ([1], 32-betga qaralsin). –tishli g‘ildiraklar tayanchga nisbatan simmetrik joylashgan, biroq tasmali uzatmani reduktorning yetaklovchi valiga ko‘rsatadigan deformatsiyasini xisobga olib (1)-jadvalga asosan, g‘ildiraklar simmetrik joylashmagan deb qabul qilamiz. (nosimmetrik uchun 1,10-1,25 simmetrik uchun 1,00-1,15 oraliqda olinadi).
- gardish enining koeffitsienti.(bu ham tish turiga bog‘liq: to‘g‘ri tish u-n ; qiya tish u-n oraliqda tanlab olinadi.)
T-burovchi moment (reduktorni 2-validagi quvvat olinadi)
|