|
Mavzu №15. Zamonaviy vositalar asosida o‘rnatilgan tizimlarni amaliy apparat-dasturiy joriy etish
|
| bet | 2/5 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 2,49 Mb. | | #228441 |
Kompilyator — murakkab dasturdir, dasturlash tilida yozilgan barcha kodlarni birdaniga ob'yektli kodga o'zgartirib beradi. Ob'yektli kodni yana ikkilik kod yoki mashina kodi deb ham atashadi. Keyinchalik bu ob'yektli kod kompyuterda to'g'ridan to'g'ri ishlatilishi mumkin bo'ladi. Dasturlash tillarida yozilgan kodlar bu ob'yektli kodga ta'sir qilmaydi. Ob'yektli kodni o'zgartirish uchun esa, qaytadan kompilyatsiya qilinib ob'yektli kod o'zgartiriladi. Natija bajariladigan, .exe ko'rinishidagi fayl bo'ladi. Bu faylni bloknotda ochib o'zgartirib bo'lmaydi, ya'ni bu fayl tayyor dastur hisoblanadi.
Undan tashqari ba'zi kompilyatorlar bir dasturlash tilidan, ikkinchisiga ham o'zgartirib berishi mumkin. Kompilyator ishlatadigan dasturlash tillariga C, C++, Delphi larni misol qilib keltirish mumkin.
Interpretator — ham dastur ham jihoz ko'rinishida bo'lishi mumkin. Bu ham kompyuter tiliga o'zgartirib berish vazifasini bajaradi, faqatgina ishlash texnologiyasi boshqacharoqdir. Interpretator, dasturlash tilida yozilgan kodlarni ketma — ket o'qib, mashina tiliga o'zgartirib boradi. Xatolik paydo bo'lsa, o'sha zahoti dasturchiga ma'lum qiladi. Bu ketma — ketlikda o'zgartirish, kompilyatorga nisbatan sekinroq amalga oshiriladi(ba'zi holllarda kompilyatorga qaraganda 50 barobar sekin). Dastur natijasini ko'rish uchun, har safar kodlarni interpretatordan o'tkazish kerak bo'ladi(kompilyatorga o'xshab bir marotaba ob'yekt kod yaratib qo'yib, keyin har doim ishlatishning iloji yo'q).
Bu ikki termin umumiy holda translyator deyiladi, ya'ni o'zgartirgichlardir. Biror proyektlar qilganda bu 2 o'zgartirgichlar birgalikda ham ishlatilishi mumkin. Bu ikki termin umumiy holda translyator deyiladi, ya'ni o'zgartirgichlardir. Biror proyektlar qilganda bu 2 o'zgartirgichlar birgalikda ham ishlatilishi mumkin.
COMPILER - manba tilda yozilgan dasturni ob'ekt moduliga aylantiruvchi translyator.
INTERPRETATOR - buyruqlar yoki dastur ko'rsatmalarini tahlil qiluvchi va ularni darhol bajaradigan dastur (ba'zan apparat).
AMALOT TIZIMI - bir tomondan hisoblash tizimi qurilmalari va amaliy dasturlar oʻrtasida interfeys vazifasini bajaruvchi,
ikkinchi tomondan esa qurilmalarni boshqarish,
hisoblash jarayonlarini boshqarish,
hisoblash resurslarini bir-biri bilan samarali taqsimlash uchun moʻljallangan boshqaruv va qayta ishlash dasturlari majmui. hisoblash jarayonlari va ishonchli hisoblashni tashkil qilish
AMALIY DASTUR foydalanuvchining muayyan vazifalarini bajarish uchun mo'ljallangan va foydalanuvchi bilan bevosita muloqot qilish uchun mo'ljallangan dastur.
|
| |
