45
Xulosa.
Tasviriy san`at o‟sib kelayotgan yosh avlodni siyosiy, ma`naviy, g‟oyaviy va
estetik
ruhda tarbiyalashda, go‟zallikni seza bilishda, san`at asarlarini o‟rganishda,
ulardan bahra olishda, izlanuvchanlik, ijodkorlik va bunyodkorlik qobiliyatlarini
shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Umumiy o`rta ta`lim maktabalarida,
ixtisoslashgan san`at maktablarida , san`at va madaniyat kollejlarida , shuningdek,
oliy o`quv yurtlarida olib boriladigan
qalamtasvir, rangtasvir va kompozitsiya dars
mashg`ulotlarining bu borada o`rni beqiyos darajada. Ammo bugungi kunga kelib
ushbu dars soatlarining kamayib borayotgani achinarli hol. Ayniqsa, ixtisoslik
fanlarining asosi bo`lgan qalamtasvir va rangtasvir darslari haftasiga 3-4 soatnigina
tashkil qilishi juda ham achinarli holat. Kompozitsiya darslari esa 3-kursda bir
semester davomida 76 soat o`tiladi holos. Bir ijodiy asarni boshlab , nihoyalash
uchun esa kamida 20 soat o`quv auditoriya soati ajratilishi lozim . Bu soatlarning
ketma –ket bir vaqtda o`tilishi ish unumdorligining asosiy omili hisoblanadi. Biroq
, hafta davomida atigi 4
soat bir asar ustida ishlab, qolgan vaqt davomida 10 dan
ortiq ixtisoslikka daxli bo`lmagan fanlarni o`qitilishi ham talabani erkin ijod
qilishiga monelik qiladi
Bundan tashqari maishiy janrda ijod qilib kelayotgan yoxud ijod qilib o`tib
ketgan mashxur rassomlar hayoti va ijodiga bag`ishlangan maxsus o`quv qo`llanma
yoki xujjatli filmlar yaratilmaganligi juda ham achinarli holatlardan hisoblanadi. .
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining "Respublika oliy ta`lim muassasalari
bakalavriatiga kirish test sinovlarini o`tkazish tartibini takomillashtirish to`g`risida"
2017 yil 16- noyabrdagi PQ-3389-son qaroriga muvofiq oliy ta`lim muassasalarining
bakalavriatiga o`qishga qabul qilish tizimini takomillashtirish , abiturientdan
ijodkorlik va individual mahorat talab etiladigan sohalardagi ta`lim yo`nalishlariga
qabulni adolatli , xolis va shaffof o`tkazish orqali puxta bilimga ega bo`lgan iqtidorli
yoshlarning
o`qishga
qabul
qilinishini
ta`minlash
maqsadida
Vazirlar
Mahkamasining 2018 yil 27-iyuldagi "Alohida iqtidor talab etiladigan bakalavriat
ta`lim yo`nalishlariga kirish test sinovlarisiz , kasbiy(ijodiy) imtihonlar orqali qabul
46
qilish tartibi to`g`risidagi nizomni tasdiqlash haqida " gi 588-
sonli qarori qabul
qilindi.
3
Bu qarorning qabul qilishi ushbu muammolarimiz bartaraf etilishining
boshlanishi bo`lsa ajab emas.
Bundan tashqari, Namangan viloyatida olib borgan tadqiqotlarimiz natijasida
bugungi kundagi ijodiy asarlarning aksariyati natyurmort va manzara janrlarida yoki
sof portret (yakka bir kishilik) janrida ishlanganiga guvoh bo`ldik. Mavzuli
kompozitsiyalarning deyarli yo`q ekanligi ham bizga ushbu sohada bir oz
mushkulliklarga duch kelKurs ishiga sabab bo`ldi. Maishiy janrga oid olib borgan
tadqiqot Kurs ishi ilmiy qo`llanmalar va
ushbu sohadagi manbalardagi
kamchiliklarni bartaraf qilishga qo`shgan hissamiz deb hisoblaymiz. Qolaversa, uch
kishilik kompozitsiya asosiga qurilgan ijodiy Kurs ishi fakultetimiz talaba yoshlariga
ko`rgazmali qurol sifatida asqotadi degan umiddamiz.
Olib borgan tadqiqot Kurs ishi jarayonida duch kelgan ayrim muammolarga
asoslangan holda biz kelajakda olib borilishi mumkin bo`lgan ilmiy-tadqiqot ishlari
uchun, qolaversa joriy o`quv tizimiga o`zgartirish kiritish maqsadida quyidagi taklif
va mulohazalarni tayyorladik:
▪
Maishiy janrga oid darslik va o`quv qo`llanmalar nashr qilinishi zarur;
▪
Oliy o`quv yurtlarida ixtisoslik bloki fanlariga e`tiborni qaratish zarur;
▪
Rangtasvir va kompozitsiya o`quv predmetlari soat hajmini ko`paytirish
kerak;
▪
Maishiy janrda ijod qilib kelayotgan rassomlar ijodiga bag`ishlangan
ilmiytadqiqot ishlarini olib borilishi lozim;
▪
Olib borilgan ilmiy-tadqiqot ishlari natijalariga asoslangan holda
o`quvchiyoshlar uchun yangi avloddagi elektron darslik, o`quv qo`llanma
va filmlar yaratish kerak;
▪
Mahalliy rassomlar ishtirokida mahorat darslarini tashkil qilish lozim;
3
Vazirlar Mahkamasining 2018 yil 27-iyuldagi "Alohida iqtidor talab etiladigan bakalavriat ta`lim yo`nalishlariga
kirish test sinovlarisiz , kasbiy(ijodiy) imtihonlar orqali qabul qilish tartibi to`g`risidagi nizomni tasdiqlash haqida " gi
588- sonli qarori
47
▪
Muqaddam mavjud bo`lgan va hozirda o`quv rejalaridan olib tashlangan "
Muzey va arxeologiya amaliyoti" ni joriy qilish maqsadga muvofiq bo`lar
edi;
▪
Oliy o`quv yurti talabalari uchun har bir semester
davomida kamida bir
marotaba rassom ustaxonalari va ko`rgazma zallari, muzeylarda darslarni
tashkil qilinishi ham maqsadga muvofiq bo`lar edi.
Ushbu bitiruv Kurs ishi Kurs ishini nihoyasiga yetkazish chog`ida so`nggi
so`z sifatida, oliygoh ostonasiga ilk qadam qo`ygan kunimizdan boshlab bizga
otaonamizdek g`amxo`r
va mehribon, jonkuyar, o`z kasbiga sidqidildan jon fido
etgan aziz va muhtaram ustozlarimizga yetkazgan ta`lim-tarbiyalari uchun chin
dildan minnatdorchilik bildiramiz. Ular bildirgan ishonchni albatta oqlaymiz. Ularga
munosib izdosh bo`lishga harakat qilamiz. E`tiboringiz uchun raxmat!
