Mavzu:Antivirus dasturlarini o`rganish.
Reja:
Antivirus dasturlari
Viruslarga qarshi chora-tadbirlar
Hozirgi vaqtda viruslarni yo`qotish uchun ko`pgina usullar ishlab chiqilgan va bu usullar bilan ishlaydigan dasturlarni antiviruslar deb atashadi. Antiviruslarni, qo`llanish usuliga ko`ra, quyidagilarga ajratishimiz mumkin: detektorlar, faglar, vaktsinalar, privivkalar, revizorlar, monitorlar.
Detektorlar — virusning signaturasi (virusga taalluqli baytlar ketma-ketligi) bo`yicha tezkor xotira va fayllarni ko`rish natijasida mahlum viruslarni topadi va xabar beradi. Yangi viruslarni aniqlab olmasligi detektorlarning kamchiligi hisoblanadi.
Faglar — yoki doktorlar, detektorlarga xos bo`lgan ishni bajargan holda zararlangan fayldan viruslarni chiqarib tashlaydi va faylni oldingi xolatiga qaytaradi.
Vaktsinalar — yuqoridagilardan farqli ravishda himoyalanayotgan dasturga o`rnatiladi. Natijada dastur zararlangan deb hisoblanib, virus tomonidan o`zgartirilmaydi. Faqatgina mahlum viruslarga nisbatan vaktsina qilinishi uning kamchiligi hisoblanadi. SHu bois ham, ushbu antivirus dasturlari keng tarqalmagan.
privivka — fayllarda xuddi virus zararlagandek iz qoldiradi. Buning natijasida viruslar «privivka qilingan» faylga yopishmaydi.
Filgptrlar — qo`riqlovchi dasturlar ko`rinishida bo`lib, rezIDEnt holatda ishlab turadi va viruslarga xos jarayonlar bajarilganda, bu haqda foydalanuvchiga xabar beradi.
Revizorlar — eng ishonchli himoyalovchi vosita bo`lib, diskning birinchi holatini xotirasida saqlab, undagi keyingi o`zgarishlarni doimiy ravishda nazorat qilib boradi.
Detektor dasturlar Kompyuyter xotirasidan, fayllardan viruslarni qidiradi va aniqlangan viruslar xaqida xabar beradi.
Doktor dasturlari nafaqat virus bilan kasallangan fayllarni topadi, balki ularni davolab, dastlabki holatiga qaytaradi. Bunday dasturlarga Aidstest, Doctor Web dasturlarini misol kilib keltirish mumkin. Yangi viruslarning to`xtovsiz paydo bo`lib turishini hisobga olib, doktor dasturlarini ham yangi versiyalari bilan almashtirib turish lozim.
Filtr dasturlar Kompyuyter ishlash jarayonida viruslarga xos bo`lgan shubhali harakatlarni topish uchun ishlatiladi.
Bu harakatlar quyidagicha bo`lishi mumkin:
• fayllar atributlarining o`zgarishi;
• disklarga doimiy manzillarda mahlumotlarni yozish;
• diskning ishga yuklovchi sektorlariga mahlumotlarni yozib yuborish.
Tekshiruvchi (revizor) dasturlari virusdan himoyalanishning eng ishonchli vositasi bo`lib, Kompyuyter zararlanmagan holatidagi dasturlar, kataloglar va diskning tizim maydoni holatini xotirada saqlab, doimiy ravishda yoki foydalanuvchi ixtiyori bilan Kompyuyterning joriy va boshlangach holatlarini bir-biri bilan solishtiradi. Bunga ADINF dasturini misol qilib keltirish mumkin.
Viruslarga qarshi chora-tadbirlar
Kompyuyterni viruslar bilan zararlanishidan saqlash va axborotlarni ishonchli saqlash uchun quyidagi qoidalarga amal qilish lozim:
- Kompyuyterni zamonaviy antivirus dasturlar bilan tahminlash;
- disketalarni ishlatishdan oldin har doim virusga qarshi tekshirish;
- qimmatli axborotlarning nusxasini har doim arxiv fayl ko`rinishida saqlash.
Kompyuyter viruslariga qarshi kurashning quyidagi turlari mavjud:
- viruslar Kompyuyterga kirib buzgan fayllarni o`z holiga qaytaruvchi dasturlarning mavjudligi;
- Kompyuyterga parolgp bilan kirish, disk yurituvchilarning yopiq turishi;
- disklarni yozishdan himoyalash;
- litsenzion dasturiy tahminotlardan foydalanish va o`ғirlangan dasturlarni qo`llamaslik;
- Kompyuyterga kiritalayotgan dasturlarning viruslarning mavjudligini tekshirish;
- antivirus dasturlaridan keng foydalanish;
- davriy ravishda Kompyuyterlarni antivirus dasturlari yordamida viruslarga qarshi tekshirish.
Antivirus dasturlaridan DrWeb, Adinf, AVp, VootCHK va Norton Antivirus, Kaspersky Security , Symantek Antivirus kabilar keng foylalaniladi.
Foydalanilgan adabiyotlar
Internet ma`lumotlari
Boysun shahri
|