|
Mavzu: Giravitatsion girdobli mikro geslarni annotatsiya
|
| bet | 1/2 | | Sana | 08.11.2023 | | Hajmi | 7.65 Mb. | | #95858 |
Bog'liq Gravitatsiyon GES. «Истеҳком » драмаси (1977) Иззат Султон, Social-Media-Marketing-Course-eMarketing-Institute-Ebook-2018-Edition (1), 1-Amaliy ish amaliy matematika, Mexanik o`lchash asboblari. Hajmni o’lchash, хисобот, transport, феруза НАМДУ, 9-M, 2-мавзу, Переведенная копия документа MU LB5 Sozdanie tablic bazy dannyx MIKROSOFT ACCESS , b85f31a7390aa1572dcd1bdbf39d6e5d, maqola (2), Ingliz tili 2 daftar, import math, 12-mavzu
Mavzu: Giravitatsion girdobli mikro geslarni
ANNOTATSIYA Maqolada gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyalarni rivojlantirish uchun kastruktiv parametrlarini o‘zgarishi, energiya samaradorligiga tasiri o‘rganildi, Olib borilgan bu tatqiqod Solidworks dasturida amalga oshirildi. Olib borilgan tadqiqot ishlari gorizontga nisbatan 5 xil burchak va balandlikda simulyatsiya qilindi. Eng yaxshi natijani olindi.
Kalit so'zlar: Flow simulation, Gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyalar, Tangensial tezlik,
O‘zbekiston mustaqilligining dastlabki yillaridan, davlat rahbariyatining energetika siyosati, mamlakat energetika xavfsizligini ta’minlash hamda milliy energetika imkoniyatlaridan jamiyatning ijtimoiy va iqtisodiy muammolarini hal etish uchun foydalanishga qaratib kelinmoqda[1,2,3]. Qayta tiklanadigan energiya manbalari orasida suv eng muhim manba sifatida asrlar davomida elektr energiyasi ishlab chiqarish maqsadida foydalanilgan[3,4,5]. Hozirgi dunyoda elektr energiyasi inson hayotning asosiy ehtiyojlaridan biri xisoblanadi[4,5]. Uning tanqisligi har qanday mamlakatning asosiy iqtisodiy faoliyatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin[3,4,5,6]. So‘nggi yilliklarda aholi sonining o‘sishi, sanoatlashuv tufayli elektr energiyasiga bo‘lgan talab va ishlab chiqarish o‘rtasidagi nomutanosiblik kuchaydi[5,6]. Bu ko‘plab mamlakatlarda, shu jumladan bizda ham energiya taxchilligiga olib kelmoqda. Jahonda elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun ishonchli va ekolologik toza texnalogiyalar ishlab chiqarish va ulardan foydalanishning ilmiy taminotiga aloxida etibor qaratilmoqda. Jahonda va Respublikamizda keng rivojlanib kelayotgan mikro GESlardan biri gravitatsion girdobli mikro GESlar[5,6,12]. Elektr ishlab chiqarishning bu usuli birinchi marta 2003 yilda avstriyalik ixtirochi Frants Zotleterer tomonidan patentlangan va amaliyotga tatbiq etilgan bo‘lib , unda daryo yoki kichik havzalardan oqib o‘tadigan suvning bir qismi beton silindrga yo‘naltiriladi[7,8,9,10,11,12]. Suv silindrga tushib, spiral gravitatsion girdobni hosil qiladi va o‘rtada vertikal ravishda o‘rnatilgan turbina suv bilan birga harakat qiladi[10,11,12]. Bu turdagi mikro GESlarni rivojlantirish bo‘yicha jahonda va yurtimizda ko‘p olimlar ish olib bormoqda
Tatqiqodchi Warjito, Budiarso, C R Christopher, D Adantalar “The effect of basin geometry on gravitational vortex hydropower” mavzusida ishlar olib borgan. Maqolada silindir simon va ko‘nissimon mikro GESlarni Ansys CFD dasturi orqali, avzalliklarini tekshirgan[7,8,9,10,11].
Tatqiqodchi Abdishoxid Mamadjonov “Gravitatsion suv girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning havzasi konstruktiv parametrlarini optimallashtirishni o'rganish” mavzusida yozgan maqolasida, O‘zbekiston Respublikasida qayta tiklanadigan energiya manbalarini, xususan, gidroenergetika sohasini yanada rivojlantirish bo‘yicha hukumat tomonidan amalga oshirilishi rejalashtirilgan ishlar bayon etilgan[1,2,3,4,5,12,]. Mamlakatimizda yuqori energiya tejamkor va ekologik toza mini va mikro GESlarni qurish va ularning optimal tuzilmalarini rivojlantirish dolzarb muammolari. Girdobni simulyatsiya modeli ANSYS CFD yordamida gravatatsion vorteks mikroGESs havzasining konstruktiv parametrlariga muvofiq tahlil qildi, bu past bosimda (0,7 dan 3 metrgacha) ishlash imkonini beradi[3,4,5,12]. Bundan tashqari, suv sarfining turli qiymatlarida havzadagi oqim tezligining o'zgarishi holatlari o'rganilgan[12].
Maqolada o‘tkazilgan tajribalar Flow simulation dasturida amalga oshirildi. Natijalar 5 ta qurilmaning konus qismining gorizontga nibatan ( ) burchak ostida tekshiruv olib borildi
A turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning konus qismining gorizontga nisbatan burchagi 5° daraja og‘dirilgan holda oliningan (1.rasm)
a) b)
1-rasm.(a,b) A turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning 2d va 3d ko‘rinishi..
A turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi ko‘rib chiqildi
a) b)
2-rasm(a,b).A turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi.
B turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning konus qismining gorizontga nisbatan burchagi 15° daraja og‘dirilgan holda olindi. (3-rasm)
a) b)
3-rasm(a,b). B turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning 2d va3d ko‘rinishi.
B turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi ko‘rib chiqildi.
a) b)
3-rasm (a,b). B turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi.
C turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning konus qismining gorizontga nisbatan burchagi 30° daraja og‘dirilgan xolda olindi. (4-rasm)
a) b)
4-rasm (a,b). C turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning 2d va 3d ko‘rinish.
C turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi ko‘rib chiqildi.
a) b)
5-rasm (a,b). C turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi.
D turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning konus qismining gorizontga nisbatan burchagi 45° daraja og‘dirilgan xolda olindi. (6-rasm)
a) b)
6-rasm (a,b). D turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning 2d va 3d ko‘rinishi.
D turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi ko‘rib chiqildi.
a) b)
7-rasm (a,b). D turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi.
F turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning konus qismining gorizontga nibatan burchagi 60° daraja og‘dirilgan holda olindi. (8-rasm)
a) b)
8-rasm (a,b). F turdagi gravitatsion girdobli mikro gidroelektrostantsiyaning 2d va 3d ko‘rinishi.
F turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi ko‘rib chiqildi.
a) b)
8-rasm. F turdagi qurilmada suv girdobining simulyatsiyasi.
Ushbu natijalardan malumkiy konus qismining gorizontga nisbatan og‘ish burchagini o‘zgarishi girdob hosil bo‘lishiga, tezlikning o‘zgarishiga tasiri kuzatildi. Tekshiruv natijalari 1-jadvalda keltirilgan.
|
| |
