|
Mavzu: Avtomatik boshqarish sistemasi sezgirligi
|
| bet | 3/5 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 1,29 Mb. | | #237173 |
Bog'liq saoda bsst.2 - Element sezgirligi
- Sezgirlik chegarasi
- Datchiklar
Avtomatika elementlarining funksiyalari har xil bo'lishiga qaramay, ulaming parametrlari umumiy hisoblanadi va ularga quyidagilar kiradi: statik va dinamik rejimlardagi tavsifnomalari;
Uzatish koeffitsiyenti (sezgirlik, kuchaytirish va stabilizasiya koeffisiyentlari), xatolik (nostabillik), sezgirlik chegarasi.
Har bir avtomatika elementi uchun turg'unlashgan rejimda kirish x va chiqish signallari и orasida u=f(x) bog‘liqlik mavjud. Ushbu bog‘liqlik elementning statik tavsifnomasi deyiladi.
Ularni 3 guruhga ajratiladi:
Сhiziqli
Uzluksiz nochiziqli,
Nochiziqli uzlukli
Element sezgirligi Avtomatika elementining ishlash sharoitlari turg'unlashmagan, ya’ni x va u qiymatlarining vaqt davomida o'zgarishi dinamik rejim deyiladi. Chiqish qiymatining vaqt davomida o'zgarishi esa dinamik tavsifnomasi deyiladi. Avtomatika elementlari ma’lum inersionlikka ega, ya’ni chiqish signali kirish signaliga nisbatan kechikish bilan o'zgariladi. Elementlaming bu xususiyatlari avtomatik tizimning dinamik rejimdagi ishini aniqlaydi. Har bir elementning umumiy va asosiy tavsifnomasi uning o'zgartirish koeffitsiyenti, ya’ni element chiqish kattaligining kirish kattaligiga bo'lgan nisbatiga teng. Avtomatik tizimlaming elementlari miqdor va sifat o'zgartirishlami bajaradi. Miqdor o'zgartirishlar kuchaytirish, stabillash va boshqa koeffisiyentlami nazarda tutadi. Sifat o'zgartirishida bir fizikaviy kattalik ikkinchisiga o'tadi. Bu holda o'zgartirish koeffitsiyenti element sezgirligi deyiladi. Sezgirlik chegarasi Avtomatika elementining yana bir muhim tavsifnomasi - element (kirish kattaligi o'zgarishiga bog'liq bo'lmagan) chiqish kattaligining o'zgarishidan hosil bo'lgan o'zgartirish xatosidir. Bu xatoga sabab atrofmuhit haroratining, ta’minlash kuchlanishining o'zgarishi va shu kabilar bo'lishi mumkin. Element xarakteristikalarining o'zgarishi natijasida paydo bo'ladigan xato nostabillik deb ataladi.
|
| |
