|
mavzu: iyoD umumiy tuzilishi hamda va taktli dvigatellar ishchi sikllari. Reja
|
| bet | 3/3 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 3,7 Mb. | | #251543 |
Bog'liq Presentation 41
|
3
|
4
|
2
|
Silindr 1
|
Silindr 2
|
Silindr 3
|
Silindr 4
|
Ish yo’li
|
Kiritish
|
Chiqarish
|
Siqish
|
Chiqarish
|
Siqish
|
Kiritish
|
Ish yo’li
|
Kiritish
|
Ish yo’li
|
Chiqarish
|
Chiqish
|
Siqish
|
Chiqarish
|
Ish yo’li
|
Kiritish
|
1
|
2
|
4
|
3
|
Silindr 1
|
Silindr 2
|
Silindr 3
|
Silindr 4
|
Ish yo’li
|
Siqish
|
Chiqarish
|
Kiritish
|
Chiqarish
|
Ish yo’li
|
Kiritish
|
Siqish
|
Kiritish
|
Chiqarish
|
Siqish
|
Ish yo’li
|
Siqish
|
Kiritish
|
Ish yo’li
|
Chiqarish
|
Ish tartibi
1
|
3
|
4
|
2
|
Silindr 1
|
Silindr 2
|
Silindr 3
|
Silindr 4
|
Ish yo’li
|
Chiqarish
|
Siqish
|
Kiritish
|
Chiqarish
|
Kiritish
|
Ish yo’li
|
Siqish
|
Kiritish
|
Siqish
|
Chiqarish
|
Ish yo’li
|
Siqish
|
Ish yo’li
|
Kiritish
|
Chiqarish
|
Takt ketma-ketligi
1
|
3
|
4
|
2
|
Silindr 1
|
Silindr 2
|
Silindr 3
|
Silindr 4
|
Ish yo’li tartib o’rni
Rotor-porshenli dvigatel (RPD) ni nemis olimi Feliks Genrix Vankel 1954 yilda dizaynini yaratadi, 1957 yilda esa uni sinovdan o’tkazadi. RPD ni uning ixtirochisining nomi bilan Vankel dvigateli deb ham atashadi. Hozirda Vankel dvigatellari Volkswagen va Mazda kompaniyalarining ba’zi bir modellarida qo’llanilmoqda.
Rotor-porshenli dvigatelning porshenli dvigateldan farqi shundaki, unda porshen o’rniga aylanadigan rotor qo’llanilgan. Rotor maxsus formaga ega. RPD da ham 4 takt mavjud. RPD da rotor stator deb ataluvchi korpus ichida aylanadi. Eksstentrikli val atrofida rotor aylanadi va rotorning uch qirrasi stator tanasining uch nuqtasiga tegib o’tadi. Rotor bilan stator o’rtasida uchta hajm paydo bo’ladi va bu hajmlarda 4 takt amalga oshriladi.
1 - kiritish klapanlarini ochishni boshqarish bloki;
2 - har bir sekstiyaga 3 tadan kiritish quvurlari mavjud;
3 – maxsus forsunka ishqalanuvchi yuzalarga moyni haydaydi.
4 –yonuvchi aralashma yonish kamerasiga yondagi teshiklar orqali kiradi;
5 – chiqarish kanali;
6 – chiqarish teshigi;
7 – rotor;
8 – stator;
9 – asosiy va yordamchi svechalar.
maxkamlangan tishli shesternya
asosiy korpus
yonish natijasida hosil bo’lgan gazlarni chiqarish yo’li
ichki tishli shesternya
yon korpus
maxovik
eksentrik
eksentrik val
oxirgi uzatma
rator
kiritish yo’li
sovitish kanallari
yon korpus
kiritish
siqish
yonish
chiqarish
kiritish
siqish
yonish
chiqarish
kiritish
siqish
yonish
chiqarish
kiritish
siqish
yonish
chiqarish
1
2
3
4
Rotorli dvigatellarning afzalligi shundaki, ularda porshen va shatun yo’qligi uchun dvigatel yengil, rotorning aylanishlar soni 10000-16000 ayl/min.
Kamchiligi burovchi momentning kichikligidir. Bu kamchilikni qisman yo’qotish uchun bitta valga ikkita rotor o’rnatiladi. RPD ning kamchiliklariga yoqilg’ining ko’p sarf qilishi va ishlatilgan gazlarning zararlilik darajasi porshenli dvigatellarga nisbatan yuqoridir.
Keyinroq angliyalik Duglas Klark ikki taktli dvigatelni ixtiro qildi. Biroq bunday dvigatellar ham keng qo’llanilmadi.
Ikki taktli dvigatelning ish sikli porshenning ikki yurishida yoki tirsakli valning bir marta aylanishi natijasida sodir bo‘ladi. Bunda ham xuddi to‘rt taktli dvigatellar kabi ish aralashmasi silindr tashqarisida yoki ichida tayyorlanadi.
1-takt:
Kiritish va siqish: porshen yuqoriga harakatlanib silindrdagi ishchi aralashmani siqadi, bu vaqtda, ham yangi ishchi aralashma krivoship uyiga kiradi.
2-takt:
Kengayish va chiqarish: porshen pastga harakatlanadi bu vaqtda yongan gazlar tashqi muhitga chiqadi, bu vaqtda krivoship uyidagi yangi ishchi aralshma silindrga kiradi
uchqun hosil qiluvchi (svecha)
o’tkazish yo’li
Ishchi aralashmani kiritish yo’li
hosil bolgan gazlarni chiqarish yo’li
uchqun hosil qiluvchi (svecha)
o’tkazish yo’li
Ishchi aralashmani kiritish yo’li
hosil bolgan gazlarni chiqarish yo’li
|
| |
