5-MAVZU. JAHON SAVDOSI XALQARO IQTISODIY
ALOQALARNING ETAKCHI SHAKLI SIFATIDA
1. Raqamlashtirish sharoitida xalqaro iqtisodiy aloqalar
2. Tovar va xizmatlarning jahon savdosi
3. Tashqi
savdo siyosati
4. Tovar va xizmatlarning jahon bozorlari
5. Tashqi savdo oldi-sotdi operatsiyalari
TIQXMM Milliy tadqiqot universiteti
Iqtisodiyot kafedrasi dotsenti
Saidova Madina Xamidovna
1. Raqamlashtirish sharoitida xalqaro iqtisodiy aloqalar
An'anaviy (sanoat) iqtisodiyot davrida ishlab chiqarishning o'sishi korxonaning
jismoniy hajmi va resurs
bazasining oshishi bilan bog'liq.
O'sish faqat katta resurslarga ega bo'lgan eski o'yinchilar yoki yangi kelganlargina qodir bo'lgan moliyaviy
xarajatlar asosida ta'minlandi.
Raqamli iqtisodiyot davrida vaziyat o'zgarmoqda:
• axborot asosiy manbaga
aylanadi va bu manba
foydalanishdan qurib ketmaydi;
• onlayn chakana savdo maydoni cheksiz;
• kompaniya muvaffaqiyatli raqobat qilish uchun katta bo'lishi
shart emas;
• bir xil jismoniy resurs turli xizmatlarni ko'rsatish uchun
cheksiz ko'p marta ishlatilishi mumkin;
• operatsion faoliyat ko'lami
faqat Internet hajmi bilan
cheklangan;
• mijoz “xudo”ga aylanadi.
Jahon iqtisodiyotini raqamlashtirishning rivojlanish bosqichlari
Chakana savdo landshaftiga ta'sir qiluvchi muammolarning
birinchi to'lqini kitoblar, disklar va kichik
kompyuter komponentlarini sotadigan onlayn-do'konlarning paydo bo'lishi edi (2000-yillarning boshlari).
Ikkinchi to'lqin (2000-yillarning o'rtalari) - onlayn sotish (kiyim-kechak, poyabzal, yirik maishiy texnika)
doirasini kengaytirish.