|
Mavzu: Katta hajmli nanomateriallar olish usullari Ma’ruzachi: Mamirov Abduvohid Muhammadamin o’g’li
|
| bet | 5/5 | | Sana | 13.02.2024 | | Hajmi | 20,61 Kb. | | #155954 |
Bog'liq Katta hajmli nanomateriallar olish usullariNanotexnologiyalar rivojlanishi natijasida nanometr o‘lchamli olmos olishga qiziqish paydo bo‘ldi. Almazoid – makroskopik olmosning eng kichik zarralari, g‘ishtchalari mavjudligi to‘g‘risida g‘oya ilgari surildi, bu zarra olmosning tetraedrik tuzilishini to‘liq takrorlaydi deb taxmin qilindi.
Nanotexnologiyalar rivojlanishi natijasida nanometr o‘lchamli olmos olishga qiziqish paydo bo‘ldi. Almazoid – makroskopik olmosning eng kichik zarralari, g‘ishtchalari mavjudligi to‘g‘risida g‘oya ilgari surildi, bu zarra olmosning tetraedrik tuzilishini to‘liq takrorlaydi deb taxmin qilindi.
Bunday elementar g‘ishtchalar - almazoidlar quyidagicha nomlarga ega bo‘ldi: adamantan (С10Н16), diamantan (С14Н20), va triamantan (С18Н24). Almazoidlarda uglerod atomlari bir-birlari bilan kovalent bog‘langan bo‘lib, zarra sirtidagi atomlarning bo‘sh bog‘lari vodorod atomlari bilan “band”. Ko‘p vaqt bu birikmalar hayoliy deb xisoblangan, chunki ularni atrof muhitdan ajratib ham, termokimyo usullar bilan ham sintez qilib ham bo‘lmasdi. 1957-yili u tabiatda topildi - almazoidni xom neftdan ajratib olindi.
Almazoidlar kristali turli fazoviy tuzilishga ega bo‘lishi mumkin, lekin barchasining asosiy xarakteristikalari bir xil: Yung moduli 1050 GPa dan katta, suyulish temperaturasi 18000С dan yuqori, zichligi 3500 kg/m3. Shuning uchun almazoiddan qilingan har qanday ob’ekt po‘latdan qilinganga nisbatan ancha katta qattiqlikka va yuqori suyulish temperaturasiga ega bo‘lib, boshqa materiallardan juda yengil bo‘ladi.
Almazoidlar kristali turli fazoviy tuzilishga ega bo‘lishi mumkin, lekin barchasining asosiy xarakteristikalari bir xil: Yung moduli 1050 GPa dan katta, suyulish temperaturasi 18000С dan yuqori, zichligi 3500 kg/m3. Shuning uchun almazoiddan qilingan har qanday ob’ekt po‘latdan qilinganga nisbatan ancha katta qattiqlikka va yuqori suyulish temperaturasiga ega bo‘lib, boshqa materiallardan juda yengil bo‘ladi.
Almazoid – uglerod atomlari huddi olmosdagi uglerodlardek joylashgan, tetraedrik fazoviy panjara hosil qiluvchi uglevodorod zarrachasidir. Bugun kimyogarlar kerakli sharoitlarda va kerakli zichlikdagi turli moddalarni probirkada aralashtirib, murakkab molekulyar komplekslar olishga muvaffaq bo‘lmoqdalar. Nima uchun nanostrukturalarni inson va kompyuter nazoratida oddiy mexanik usulda yig‘sa bo‘lmaydi? Agar kerakli natijaga probirka yordamida erishiladigan bo‘lsa, bunday vazifani nanomanipulyatorlar bajargani afzal emasmi? Molekulyar mexanosintez g‘oyasi juda sodda, u avtomobillar yig‘uvchi robotlashgan fabrikani eslatadi: nanomanipulyator atomni olib yig‘ilayotgan ob’ekt sirtiga biriktiradi.
E’tiboringiz uchun rahmat !!!
|
| |
