Mavzu: kimyoviy termodinamika. Termodinamikaning birinchi qonuni. Termoximiya. Gess va kirxgoff qonunlari

Bundan tashqari chin va o’rtacha issiqlik sig’imlari mavjud. Chin issiqlik sig’imi deb, sistemaning tempreraturasini cheksiz kam o’zgarishi uchun kerak bo’lgan issiqlik miqdorining shu temperatura miqdoriga nisbatiga aytiladi.

bundan

Modda T1 dan T2 gacha isitilganda sarflangan issiqlik (Q) miqdorining temperatura o’zgarishiga nisbati o’rtacha nisbati issiqlik sig’imi deb ataladi.

Modda T1 dan T2 gacha isitilganda sarflangan issiqlik (Q) miqdorining temperatura o’zgarishiga nisbati o’rtacha nisbati issiqlik sig’imi deb ataladi.

Ya’ni C = Q/m(t2 -t1) m – modda massasi

bu erdan Q = m c (t2 –t1)

Yuqoridagilarni inobatga olib

bundan

Bu tenglamadan foydalanib biri orqali ikkinchisini topish mumkin. Shu erda aytib o’tish kerak-termodinamik ifodalarda odatda chin issiqlik sig’imi nazarda tutiladi.

Ko’pgina termodinamik ҳisoblashlarda moddalarning issiqlik sig’imlari va ularning temperaturadagi bog’likligini bilish zarur. Har xil temperaturadagi issiqlik sig’imlari tajribadan yoki nazariy xisoblar orqali topiladi.

Ko’pgina termodinamik ҳisoblashlarda moddalarning issiqlik sig’imlari va ularning temperaturadagi bog’likligini bilish zarur. Har xil temperaturadagi issiqlik sig’imlari tajribadan yoki nazariy xisoblar orqali topiladi.

Issiqlik sig’imlarining xar xil temperaturalardagi qiymatlarini odatda interpolyastion tenglamalar orqali topiladi:

Cp = a + bt + c1/T2 yoki

Cp = a+ bt + cT2 + dT3

Bu erda a, b, c, c1, d koeffistientlarni, ma’lumotnomalardan olish mumkin (ular berilgan temperaturalar oralig’i uchungina o’rinlidir).

Issiqlik effektini temperaturaga bog’liqligi.

Issiqlik effektini temperaturaga bog’liqligi.

Kirxgoff qonuni

Biz yuqorida ko’rdikki: o’zgarmas hajmdagi sistemaga (jismga) berilgan issiqlik ichki energiyaning o’zgarishiga (Qv=U); o’zgarmas bosimda esa entalpiyaning o’zgarishiga (Qp = H) teng ekan, chin issiqlik sig’imi tenglamasini eslab quyidagini yozish mumkin.