• Ota Jalol Nosirov (1845–1928)
  • Viktor Aleksandrovich Uspenskiy (1879-1949)




    Download 0,68 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet2/4
    Sana30.01.2024
    Hajmi0,68 Mb.
    #148470
    1   2   3   4
    Bog'liq
    5 O\'zbek maqomlari nota yozuvlari tarixi (2)
    001795, referatbank-24265, Mavzu; Opera janri Kirish i-bob. Opera janrining rivojlanish tar, obyektivka-namuna
    Viktor Aleksandrovich Uspenskiy (1879-1949) 
    Viktor Aleksandrovich Uspenskiy – O„zbekiston va Turkmaniston xalq artisti
    san‟atshunoslik fanlari doktori, musiqa etnografi, o„qituvchi va iste‟dodli 
    kompozitor. Sankt-Peterburg konservatoriyasini tugatgan 
    (1913). V.Uspenskiy 1917-yildan Toshkentda o„zining ko„p 
    qirrali ijodiy va jamoatchilik faoliyati bilan Respublikamiz 
    musiqa madaniyati rivojlanishiga katta hissa qo„shdi. 
    O„zbekiston va Turkmaniston hududlari bo„yicha folklor 
    ekspedisiyalari o„tkazdi, xalq va mumtoz musiqa namunalarini 
    yozib 
    oldi. 
    1923-yili 
    A.Fitratning 
    tashabbusi 
    bilan 
    V.Uspenskiy Buxoroda maqom bilimdonlari Ota G„iyos 
    Abdug„ani, Ota Jaloliddin Nosirov va Domla Halim 
    Ibodovlardan “Shashmaqom” turkumini yozib oldi. Ota G„iyos Abdug„anidan 
    mushkilot bo„limini, Ota Jaloliddin Nosirovdan esa nasr bo„limini yozib oladi. 
    1924-yili “Olti musiqali poema “Shashmaqom” nomi bilan Moskvada nashr etildi. 
    Ammo ushbu nashrda ayrim kamchiliklar mavjud edi:
    1. “Shashmaqom” turkumini nasr bo„limi matnsiz faqat notalarni o„zi 
    yozilgan edi. 
    2. “Shashmaqom” turkumini nasr bo„limi ikkinchi guruh sho„balari ham 
    kiritilmagan edi. 
    V.A.Uspenskiy. Shest muzikalnix poyem 
    (makom). Buxara 1924. 
    Ota Jalol Nosirov (1845–1928) 
    Buxoro maqomlarining bilimdoni, mohir tanburchi
    zabardast hofiz Ota Jalol Nosirov 1845-yili Buxoroda 
    tavallud topgan. Otasi Nosir ota masjidda muazzinlik 
    (Azon aytish) vazifasida ishlagan. Ota Jalol XX asrning 
    20-yillarida 
    Buxoroda ochilgan “Sharq musiqa 
    maktabi”da faoliyat ko„rsatadi. O„z davrining nufuzli 


    sozanda va xonandalariga maqom san‟atini o„rgatadi. 1923-yilda V.A. Uspenskiy 
    tomonidan Buxoro “Shashmaqom”i notaga olinishida ham keksa ustoz eng asosiy 
    tayanch vazifasini bajargan. V.A.Uspenskiy “Shashmaqom” mushkilot va 
    nasrlarini notaga ko„chirishda Ota G„iyos Abdug„ani, Abdurahmon Tanburiy 
    (Umarov), Domla Halim Ibodov, Ma‟rufjon Toshpo„latov kabi qator atoqli 
    sozandalar ijrolariga asoslangan. Buxoro “Shashmaqom” 1924-yilda Abdurauf 
    Fitrat tashabbusi ostida, Ota Jalol hamda Ota G„iyos va V.A.Uspenskiylar bilan 
    birga notaga ko„chirilgan va “Olti musiqali poemalar” (Шесть музыкальных 
    поэм) nomi bilan Moskvada nashr qilingan. Ota Jalol 1928-yili Samarqand 
    shahrida ochilgan Musiqa va xoreografiya ilmiy-tadqiqot institutida ustozlik 
    faoliyatini olib boradi. Bu dargohda u Halim Ibodov, Hoji Abdulaziz Abdurasulov, 
    Shodi Azizov, Shonazar Sohibov kabi bir qator san‟at arboblariga hamda taniqli 
    kompozitorlar bo„lmish M.Ashrafiy, M.Burhonov, T.Sodiqov, Sh.Ramazonov va 
    boshqalarga saboq beradi. Ota Jalol Nosirov 1928-yilda 83 yoshida Samarqandda 
    vafot etgan. 

    Download 0,68 Mb.
    1   2   3   4




    Download 0,68 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Viktor Aleksandrovich Uspenskiy (1879-1949)

    Download 0,68 Mb.
    Pdf ko'rish