Mavzu: O’zDSt 317-96. Aksonometrik proyeksiyalar. Izometriya va dimetriya

To‘g‘ri burchakli (ortogonal) proeksiyalash usuli
Ortogonal proeksiyalash usuli. 
Ortogonal proeksiyalash markaziy 
va parallel proeksiyalashga nisbatan bir qancha afzalliklarga ega. 
Nuqtalarning ortogonal proeksiyalarini aniqlashda geometrik chizish va 
tayyorlashning soddaligi, ob’yektni tasvirlashda uning shakli va 
o‘lchamlarini o‘zgarmasligi va hokazolar texnik chizmalarda ortogonal 
proeksiyalarni keng qo‘llash imkoniyatini yaratadi. 

Buyumning bitta proeksiyalar tekisligidagi 
proeksiyasiga asoslanib uning shakli, holati va 
boshqa shu kabi ma’lumotlarni to‘liq olib 
bo‘lmaydi. Masalan, nuqtaning A1 
proeksiyasidan uning fazodagi holatini, ya’ni 
P1 proeksiya tekisligidan qancha uzoqlikda 
joylashganligini bilib bo‘lmaydi. Chunki A 
nuqta orqali o‘tgan proeksiyalovchi nurga 
tegishli har qanday nuqtaning proeksiyasi A1 
nuqta bilan ustma-ust tushadi (3-rasm). 
3-rasm

Bunday holatlarda muxandislik grafikasi fanida 
chizmani 
o‘qilmaydi
yoki chizmadagi ma’lumotlar yetarli emas 
deyiladi. Ushbu yetishmovchilikni bartaraf etish uchun chizmani 
qo‘shimcha ma’lumotlar bilan to‘ldiriladi. Amaliyotda bitta 
proeksiya orqali beriladigan chizmalarni taxt qilishning bir 
qancha usullari mavjud. 
Muxandislik grafikasi fanida yuqoridagi usuldan farqli 
ravishda, 
ortogonal
proeksiyalash usuli, ya’ni narsani ikki yoki 
undan ortiq o‘zaro perpendikulyar bo‘lgan proeksiyalar 
tekisligiga proeksiyalashni (Franzuz olimi nomi bilan) 

Download 1,22 Mb.