|
Mavzu: Liniya ishlarini bajarishda xavfsizlik choralari
|
| bet | 21/81 | | Sana | 08.02.2024 | | Hajmi | 1,77 Mb. | | #153120 |
Bog'liq Uzb temaMavzu: Liniya ishlarini bajarishda xavfsizlik choralari.
Kabellarni joylashtirishga tayyorlash
Asosiy talablar. Kabellarni joylashtirishda [1,31] talablariga rioya qilinishi kerak. Eng kam bukilish radiusga ruxsatetilgan chegarasi,(2.1-jadval). Ruhsat berilganidan ortiqchakuch paydo bo‘lganida o‘chirilishi uchun lebyodkalar va tortuvchi vositalar tortish kuchini rostlab chegaralovchi qurilmalar bilan jihozlanishi zarur. Tortuvchi qurilma kabelni siqib to‘ruvchi (dvigatelli roliklar) va bo‘rilish qurilmalari kabelning shakl o‘zgarishiga yo‘l qo‘ymasligi kerak.
Kabellarning eng kam ruhsat etilgan bukilish radiusi 2.1-jadval
Kuch kabellar tavsifi
|
Tashqi diametriga nisbatan eng kam martali ruhsat etilgan kabel bukilish egri chiziq ichki radiusi
|
Kuchlilar, bo‘ktirilgan qog‘oz izolyasiyali bir tolali qo‘rg‘oshin va alyumin qobiqli zirhlangan va zirhlanmagan 35 kV gacha
|
25
|
Ko‘p tolali kuchlilarbo‘ktirilgan qog‘oz izolyasiyali zirhlangan va zirhlanmagan 35 kV gacha qo‘rg‘oshin qobiqli
|
15
|
alyumin qobiqli
|
25
|
Kuchlilar, rezina izolyasiyali, rezinli yoki polivinilxloridli qobiqli 0,66 kV gacha:
Zirhlangan
|
15
|
Zirhlanmagan
|
10
|
Kuchlilar, plastmassa izolyasiyali 3 kV gacha, alyumin qobiqli, zirhlangan va zixirlanmagan
|
15
|
Kuchlilar, plastmassa izolyasiyali 3 kV gacha, plastmassali yoki po‘lat gorfrirlangan qobiqda yoki zirhlangan
|
10
|
Kuchlilar, plastmassa izolyasiyali 3 kV gacha, plasmassali qobiqda zirhlanmagan
|
6
|
o‘zgaruvchan tokda.
Kabelni joylashtirishda 1-2% zahira bilan yotqizilishi kerak. Transheyada bino ichida va ob’ektda yalpi yuzaga yotqizilganda kabel g‘amlamasi ilon izi (zmeykoy) joylashtirishda, kabeltizimalari (kronshteynlarda) bu zahira osilish o‘qini tashkil qilish uchun qo‘llaniladi.
Kabelning g‘amlamasi aylana (o‘ramlar) ko‘rinishida taxlashga ruhsat berilmaydi. Kabellarni ulanishi va to‘xtatgichli muftalarda, ikki tomonlama bukilishida, yo‘l bo‘rilishlarida, bevositaa uch muftalarida va oxirgi nuqtalarda qattiq siqib mahkamlanishi kerak va boshqa fermalar bilan qoplamalarda, devorlarda va gorizontal yotqizilayotgan ob’ektlar bo‘yicha mahkamlanishi zarur. Zirhlangan va zirhlanmagan kabellarni bino ichida va tashqarida yotqizilganida mexanik harakatlanish mumkin bo‘lgan joylarda (avtoulovlar harakati, yuklar va mexanizmlar, mutaxassis bo‘lmaganlarga yaqinlashishi imkoni bo‘lgan erlarda) er ostida 0,3m cho‘qurlikda va pol yoki er sathidan 2 m kam bo‘lmagan balandlikda xavfsizlik himoya chorasi ko‘rilgan bo‘lishi kerak. Qaysi kabelning zich berkilganligi joylashtirish jarayonida bo‘zilgan hamma kabellar uchi, uch mufta va ulanish muftalar o‘rnatilishiga qadar vaqtincha zich berkligi(yopilishi) bo‘zilgan holatda bo‘ladi.
Kabellarni devorlar orqali to‘siqlardan va ishlab chiqarish kameralarida qoplamalaridan o‘tkazishda kabelqurilmalari nometalll truba bo‘laklari (tayanchsiz asbestli, plastmassali va boshqa) tayyorlangan teshiklardan temir beton tizimlaridan yoki ochiq kamarlardan o‘tkazilishi tashkil topgan bo‘lishi kerak.
Asosiy va umumiy talablar [3], kabellarni yotqizilishida rioya qilinishi kerak, bu talablar [2] talablariga to‘g‘ri keladi.
Quvurlar bo‘laklaridagi ochiq joylar, teshik va kamarlar kabellarni joylashtirish tugatilgach bo‘tun devor qalinligi bo‘yicha yoki yonmaydigan to‘siqlar bilan, misol sement qum 1:10 hajmda, to‘proq qum bilan -1:3, to‘proq-sement va qum bilan- 1:5:1:11, perlit bilan, ko‘pirtirilgan qo‘rinmli gipsi bilan-1:2 bilan yamab suvalishi lozim. Devordan o‘tishdagi oraliqlar yamalmaydi, agar bu devorlar olovbardosh to‘siq hisobilanmasa [2].
Kabel mahsulotlarini tashish. Barabandagi kabellar, ularning soniga, og‘irligi,o‘lchamlariga ko‘ra va shu joy sharoitiga ko‘ra joylashtirish joyiga tarqatgichda yoki yuk dvigatellarida, avtoyuklagichlarda, kabel transportyorlarida, platforma va maxsus kabel tashish avtoulovlarida yuklovchi va yuksizlantiruvchi, kabelni dumalatib tarqatgich bilan jihozlangan jihozlarda bevositaa kabelni yotqiziladigan erga keltiriladi.
Tashiladigan barabanlar transport vositaasida tros yoki simda mahkamlanib tashiladi.
YUksizlantirish (yuklash) barabanlar kabeli bilan temir yo‘l platformalarida, avtomobillarda va boshqa ulovlarda, ko‘tarish mexanizmlar: o‘ziyurar kranlar, maxsus lebedkali avtomobillar va boshqa kabel ulovlari yordamida bajariladi. YUklash (yuksizlantirish) lebedkali avtomobillar yordamida yuzadanog‘ishi 1:3 dan oshirilmagan holatda olib boriladi.
2.1-rasm. Lebyodka bilan barabanlarni atomobilga yuklash.
Barabanlarni erga tashlab yuborish qat’iy manqilinadi. Ayvonlarda saqlanayotgan barabanlarni tushirish (yuklash) quyidagicha, agar transportko‘zovi ayvon (poli) yuzasi bilan bir xil sathda bo‘lsa, barabanlarni dumalatib, ko‘zovga yuklash bajariladi.
Dumalatish.Barabanlarni dumalatishdan oldin tashqi tekshirishdan o‘tkaziladi. Tekshirish davomida asosan barabanlar to‘qilishi bo‘tunligi, baraban bo‘yinchasidan chiqarilgan kabel uchlarini himoya qiluvchi kameracha nuqsonsizligi tekshiriladi. Barabankabeli bilan yotqizib qo‘yish (bo‘yigacha) tavsiya qilinmaydi. Qoplagichlari olingan barabanlar kabeli bilan yopib qo‘yilishiga ruhsat beriladi, agar kabel o‘ramlari baraban bo‘yinchasidan 100 mm dan ko‘p chiqqan bo‘lsa.
Eri bo‘sh joylarda baraban kabeli bilan doskalar ustidan yotqizilayotgan tomonga tarqatilishi bo‘yicha dumalatiladi.
Kabel liniyalarini belgilash va ishlatilishiga qabul qilish
Kabel tarmoqlari yo‘lida montaj ishlari tugatilgach ularni rejaga asosan ular koordinatalarini ishlatilayotganlari bilan biriktirish ishlari bajariladi. Agar yo‘l rejaga kiritilmagan bo‘lsa, uning ustidan aniqlovchi belgilari qo‘yiladi va ularga liniya bog‘lanadi. Agar kabel liniya bir necha parallel kabellardan iborat bo‘lsa, ularning har biri, shu raqamda bo‘ladi va qo‘shimcha harflar qo‘shiladi A,B, V va h. k. Ochiq yotqizilgan kabel liniyalari va ularning kabel muftalari belgilanishi cho‘p xat (berka) bilan ta’minlanadi: kabel va uch muftalar cho‘p xatlarida- navi, kuchlanishi, ko‘ndalang kesimi, tartib raqami yoki liniya nomi; ulanish muftalar berkalarida – mufta tartib raqami va o‘rnatilish oyi, kuni, yilida o‘rnatilgani. CHo‘p xatlar atrof muhit ta’siriga chidamli bo‘lishi kerak. Tanib olish belgilarida yig‘ma (paket) raqami ko‘rsatiladi (misol PK-17) va kuchlanish belgisi – qizil rangda; qolganlari qora. Belgilarni plastmassalarda bajarilishi, qo‘rg‘oshin va alyuminli cho‘p xatlarda mexanik qalam qo‘llaniladi. Uni qo‘llanilishi mexnik egovlash yo‘li bilan mustahkam va aniq belgilanadi. Bu usul mehnat unumdorligini sezilarli darajada oshiradi (1 soatda 26-30 birka).
1 kVgachabo‘lgan kabellarda to‘g‘ri burchak shaklli birka qo‘llaniladi, 1 kV dan yuqorilarida dumaloq ko‘rinishdagilar ishlatiladi.
Kabel liniyalarni ishlaga qabul qilish. KL ni ishga to‘shirishga qabul qilish tartibini tashkil qilish, xuddi HL nikidagi kabi. Farqi dasto‘rda to‘zilgan ishlatuvchi tashkilotga (buyurtmachiga) qurilish-montaj tashkiloti (pudratchi) tomonidan qabul qilish – topshirish va sinash hujjatlaridan iborat.
KL ni qabulqilish-topshirish dasto‘riga qo‘yidagilar kiradi:
KL ni fazalashtirish va tolalar bo‘tunligini tekshirish;
megaommetrda izolyasiya qarshiligini o‘lchash;
yuqori kuchlanishli to‘g‘rilangan tokda izolyasiyani sinash;
(20-35 kV KL lar uchun) tolalar aktiv qashiligini va tolalar ishchi sig‘imini o‘lchash;
so‘ngi muftalarlar erga zaminlagich qurilmalar qarshiligini o‘lchash;
KL larni ishlatishga topshirishda qo‘yidagilar tuzilishi va ishlatuvchi tashkilotga taqdimetilishi kerak;
ishchi chizmalar to‘plami bilan KL loyihasi;
KL pasporti;
ulanish muftalar o‘rnatilgan joylari ko‘rsatilgan va qo‘zg‘almas yo‘nalishga bog‘lab bajarilgan trassalar chizmasi;
muxandislik inshootlari bilan kesishish joylari ko‘rsatilgan KL yon tomon ko‘rinishli chizmasi;
montaj mintaqasida kabel keltirilganida barabandagi kabel holati haqidagi aktlar;
kabel jurnali;
KL ning barcha elementlari invintar hisob ro‘yxati;
er osti inshootlari bilan KL kesishishi ko‘rsatilgan berk ishlar aktlari;
kabel inshootlarida, bloklarda va transheyalarda kabellar montaj aktlari;
kabel muftalar aktlari;
izolyasiya qarshiligini o‘lchash protokollari;
kabel joylashtirilgandan keyin yuqori kuchlanishda KL izolyasiyasini sinash protokoli;
transheya va kanallarda joylashtirilganda yopishdan oldin, kabellarni qarab chiqish aktlari;
past haroratlarda kabellarni yotqizishdan oldin barabanlarda qizitish protokoli
|
| |
