tashkiliy tizimini loyihalashtirish va uning samarali
faoliyat
yuritushuning
muhim
shartlaridan
bo'lib
hisoblanadi.
Axborot tizimlari oddiy va murakkab tizim bo'lishi
mumkin. Oddiy axborot tizimi uni qayta ishlashni talab
etmaydi, axborot manbasidan u iste’mol
qilinishi
joyigacha yetkazishda o'zgarish yuz bermaydi. Bunday
axborot telefon yoki boshqa xabar berish vositalari
yordamida bir marta beriluvchi xabar sifatida yetkaziladi.
Murakkab axborot tizimlari axborotni qayta ishlashning
mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish darajasi
bo'yicha turlarga ajratiladi. Birinchi guruhga qo'lda yoki
eng oddiy mexanizmlar yordamida qayta ishlanuvchi
axborot tizimlari kiradi.
Ikkinchi guruhga axborotni
to'plash, qabul qilish va qayta ishlashda mexanizatsiya
keng qo'llaniladigan axborot tizimlari kiradi. Uchinchi
guruhga m a’lumotlarni majmuiy mexanizatsiya vositasi
bilan birga avtomatlashtirish elementlarini qo'llab qayta
ishlash va to'plash qo'llanilgan axborot tizimlari kiradi.
Menejment texnikasi tushunchasi va tasnifi.
Menejment texnikasi - bu aqliy mehnat texnikasi,
menejment tizimida axborotni qayta ishlash texnikasidir.
Texnika vositalari qanchalik takomillashgan bo'lsa,
menejment texnologiyasi, menejment mehnatini tashkil
etish va butun menejment jarayoni shunchalik samarali
bo'ladi.
Hisoblarga asosan mamlakat iqtisodiyotini maqbul
boshqarish uchun yil davomida 10 ta elementar arifmetik
operatsiya bajarish zarur bo'lsa, boshqaruv apparati
xodimlari 10 ta, ya’ni 10
ming marta kam operatsiya
bajarish qobiliyatiga ega ekanlar. Bu muammoni
muvaffaqiyatli hal etish uchun menejment mehnatini
takomillashtirish, axborot to'plash hamda qayta ishlashni
mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish zarur.
Menejment texnikasini faqat hisoblash mashinalari
bilangina bog'lash noto'g'ridir. Dastlabki texnika vositalari
100 yil burun paydo bo'lgan ruchka, chizg'ichdan tortib
EHM va kompyutergacha bo'lgan
texnika vositalarini
quyidagi ikki guruhga ajratish mumkin: orgtexnika va
hisoblash mashinalari.
Orgtexnika vositalariga juda turli-tuman uskuna va
qurollar (oddiy qurol va vosita, axborot olish va qayta
ishlash, ko'chirish, ko'paytirish, aloqa vositalari va
axborot uzatish, xizmat ko'rsatish,
xizmat xonalari
uskunalari) kiradi. Menejment mehnati turli oddiy qurol
va uskunalardan (qalam, ruchka, idora daftarlari, jadval,
grafik va boshqalar) foydalanishga asoslanadi. Eng
so'nggi avloddagi EHM va kompyuterlar oddiy texnika
vositalari (qalam va chizg‘ich) o'rnini to‘liq bosa olmaydi.
Qulay, oddiy, chidamli bu vositalar texnika vositalari
singari juda muhimdir.
Oddiy qurol va uskunalarni axborotni qayta ishlash
bosqichlari bo‘yicha guruhlarga ajratish mumkin. Bu,
avvalo, yozuv vositalari (qalam, ruchka, mo'yqalam,
trafaret), tasvir vositalari (grafik,
diagramma, nazorat va
nozirlik oynalari, marshrut sxemalari), hujjatlar saqlash
vositalari (tokcha, konvert, kartoteka va h.k.), axborot
qabul qilish va mustahkamlash vositalari (tarozi, soat,
hisob
mashinasi,
o'lchov
vositalari,
ko'chiruvchi
mashinalar), aloqa vositalari (telefon, AS, rahbar va
dispetcher
kommutatori, radio aloqa, radiofon, signal
uskunalari, ovoz berish uskunalari), axborot uzatuvchilar
(ovoz, nur, kartochka, oyna, metall), menejment
mashinalarida
qo'llaniladigan
axborot
uzatuvchilar
(disklar, qog'oz).
Axborot - menejment uchun zaruriy xabar va m
a’lumotlar majmuidir. Axborotsiz menejment bo'lmaydi.
Boshqaruvchi va boshqariluvchi tizimlar o'rtasidagi
bog'Iiqlik shakllari ishlab chiqarish axborotlaridir.
