Qalinligi. Tukli to’qima qalinligi bevosita asos, tukli iplar chiziqli zichligi va tuk uzunligi bilan belgilanadi. Tuk mustahkamligi

1. 
   Ip qalinligi:
   

F  ^


; mm

 – hom ashyo turiga bog’liq koeffisient (3-jadval)

2. 
   Halqa qadami:
   

^{А  4F} ; mm

3. 
   Gorizontal bo’yicha zichlik:
   

4. 
   Vertikal bo’yicha zichlik:
   

5. 
   Halqa ipining uzunligi:
   

Г _A
Р  ^РГ
В _с
; halqa

а
ℓ  ^78,5  ¹⁰⁰  F ; mm
^РГ ^РВ.

_{ℓ а} - asos ipining uzunligi;
ℓ _п  ℓ _а  2а ; mm

a-tukli va asos iplarini egish chuqurligi orasidagi farq.

6. 
   Trikotaj to’qimasining yuza zichligi:
   

Q  0,4  Р_Г
 Р_В
(ℓ _а  Т_а  ℓ _п  T_{п ) ; gr/m2}
1000

Misol: Tukli to’qima immitasiyasi texnologik ko’rsatkichlarini hisoblash, bunda tukli to’qima glad asosida ishlab chiqarilgan:
Asos ipi – paxta 25 teks x2 (40/2) Tukli ip – x/b 25 teks x 2 (40/2)
Aniqlaymiz:

1. 
   Ip chiziqli zichliklari yig’indisi:
   

Т_с  Т₁  Т ₂  50  50  100

2. 
   Ipning xaqiqiy qalinligi:
   

c
F  ^ 
1,25
 0,396 mm

3. 
   Halqa qadami:
   

A_Г  4F  4  0,396  1,584мм

4. 
   Gorizontal bo’yicha zichlik:
   

s=0,865

5. 
   Vertikal bo’yicha zichlik:
   

_{Р } 50
Г _А
 50
1,584
 32
halqa

Р  ^РГ
В _с
 ³²  37
0,865
halqa

s=0,865(glad uchun)

6. 
   Halqa ipining uzunligi:
   

Г
ℓ  ^78,5  ¹⁰⁰  F  ^78,5  ¹⁰⁰  3,14  0,396  6,39мм

Р_Г Р_В
32 37

7. 
   Tukli to’qima xalqa qadami:
   

^Апл
 2(F_Г

• 
  ^Fпл
  

)  2(0,280  0,280)  1,12F_Г
 1,25
 0,280мм

Q  0,4  Р
 Р (^{Т Г  ℓ Г}

• 
  ^{Тпл  ℓ пл} )  0,4  32  37(^{50  6,39}  ^{50  6,76})  311,63гр / м²
  

^{Г В} 1000
1000
1000
1000

Futer to’qimasi tuzilishi va xususiyatlari

Tarkibiy to’qima asosiga qo’shimcha (futer) ipini ignalarga tanlab berib, ular- dan halqa hosil qilmasdan shakllantirilgan to’qimaga futer to’qimasi deyiladi. Halqa qato-rida bitta futer ipi bo’lgan to’qimaga birlamchi, ikkita futer ipi bo’lgan to’qimaga esa ikkilamchi futer to’qimasi deyiladi. Futer to’qimasi oddiy yoki yopqichli bo’lishi mumkin.
Futer to’qimasi issiqlik saqlash xususiyati yuqoriligi bilan ajralib turadi va undan issiq kiyimlar ishlab chiqarishda keng foydalaniladi. Aynan taralgan futer ipi tufayli to’qima issiqlik saqlash xususiyati 50 foizga oshadi. Ushbu to’qima futer ipining mavjudligi tufayli tarkibiy to’qimaga nisbatan kam cho’ziladi, so’tiluvchanligi o’zgarmaydi. Halqa qatori bo’ylab oldi tomoniga buraladi, halqa ustunchalari bo’yicha esa buralmaydi.

Ris-28. Futer to’qimasi

Futer to’qimasi texnologik ko’rsatkichlarini loyixalash Professor A.S.Dalidovich usulida

1. 
   Asos ipining qalinligi:
   

а
_{F } 


; mm

2. 
   Futer ipining qalinligi:
   


F_ф 
; mm

 – hom ashyo turiga bog’liq koeffisient (3-jadval)

3. 
   Halqa qadami futer to’qimasi uchun:
   

A_a=4F;


^Аур.ф.
_ п  А_а  к  А_ф
п  к
; mm

p- halqalar soni futer ipisiz; k- halqalar soni futerli.

4. 
   Halqa qadami futer protyajkasi uchun:
   

А  2(F_а

• 
  F_ф )
  

5. 
   Gorizontal bo’yicha zichlik:
   

=
50
P_{Г A}


; halqa

s=0,865 –birlamchi futer uchun;
ур.ф.

s=1,11,2 –ikkilamchi futer uchun.

6. 
   Halqa qatori balandligi:
   

В  ⁵⁰ ; halqa
Р_В

7. 
   Vertikal bo’yicha zichlik:
   
8. 
   Asos va futer ipining uzunligi:
   

Р  ^РГ
В _с
; halqa

а

а
_{ℓ } 78,5 _ 100 _{ F}
; mm

^РГ ^РВ.

9. 
   To’qima yuza zichligi:
   

ℓ _ф 
^{  А}ур.ф.
2
; mm

Q  0,4  Р_Г
 Р_В
( ^{ℓ а  Та  ℓ ф  Tф} ) ; gr/m²
1000

A va B kattaliklarning nazariy hisob formulalari.

Ilova 2-jadval

To’qima turi	Xom ashyo	 kattaligini inobatga olib/olmasdan
		A	B
Glad	Paxta kalavasi	0,20ℓ  0,20 T	0,27ℓ  0,05 T
		0,155 Т	0,132 Т
Lastik 1+1	Paxta kalavasi	0,30ℓ  0,01 T	0,28ℓ  0,04 T
		0,202 Т	0,145 Т
Glad	Jun kalavasi	0,19ℓ  0,04 T	0,25ℓ  0,05 T
		0,161 Т	0,11 Т
Lastik 1+1	Jun kalavasi	0,25ℓ  0,04 T	0,27ℓ  0,05 T
		0,207 Т	0,229 Т
Interlok	Paxta kalavasi	0,13ℓ  0,07 T	0,35ℓ  0,10 T
		0,186 Т	0,212 Т
Triko-sukno	Viskoza ipi	0,16ℓ  0,01 T	0,23ℓ  0,03 T
		0,148 Т	0,124 Т
Hosilali glad	Jun kalavasi	0,12ℓ  0,02 T	-
		-	-

Ip qalinligini hisoblashda  ning qiymatlar
3-jadval