e
tilmaydi.
§ 10.6.3. Ketma-ket analog-raqamli o‘zgartkichlar
Qachon 12, 14 yoki 16 bit kenglik talab qilinmasa va yuqori aylantirish darajasi
talab qilinmasa, bunga past narx va kam quvvat iste’moli xususiyatlaridan kelib chiqib,
137
odatda ketma-ket ARO’ ishlatiladi. ARO’ning bu turi ko‘pincha turli o‘lchov
asboblarida va ma’lumotlar olish tizimlarida qo‘llaniladi. Ayni paytda ketma-ket
yaqinlashuvchi ARO’kuchlanishni 16 razryadli diskretlash chastotasi tezligi 100K
(1x10
3
) dan 1m (1x10
6
) hisob/sek bitgacha aniqlik bilan o‘lchash imkonini beradi.
10.9-rasmda ketma-ket yaqinlashuvchi ARO’ning soddalashtirilgan blok
sxemasi keltirilgan. ARO’ bu turi maxsus keyingi taxminiy re
e
striga asoslangan.
O’zgartirish siklining boshida bu registrning barcha chiqimlari mantiqiy 0 ga
o‘rnatiladi, birinchi (eng yuqori) raqam bundan mustasno. Bu ichki raqamli-analog
o‘zgartirgich (RAO’) chiqishida signal hosil qiladi, uning qiymati ARO’ kirish
diapazonining yarmiga teng. Komparatorning chiqishi
e
sa RAO’ning chiqishidagi
signal bilan o‘lchanayotgan kirish kuchlanishi orasidagi farqni belgilovchi holatga
o‘tadi.
10.9-rasm. Ketma-ket analog-raqamli o‘zgartkichi sxemasi
Masalan, 8 bitli ketma-ket yaqinlashuvchi ARO’ uchun (10.10-rasm) registr
chiqimlari "10000000" ga o‘rnatiladi. Agar kirish kuchlanishi ARO’ning kirish
oralig‘ining yarmidan kam bo‘lsa, u holda komparatorning chiqishi mantiqiy 0
qiymatini oladi. Bu
e
sa ketma-ket registrini o‘z chiqishlarini "01000000" holatiga
o‘tkazishga ko‘rsatma beradi, bu
e
sa mos ravishda komparatorga beriladigan RAO'
chiqish kuchlanishini o‘zgartiradi. Agar komparator chiqimi hali ham "0" da qolsa,
registr chiqimlari "00100000" holatiga o‘tardi. Lekin bu aylantirish siklida RAO’ning
chiqish kuchlanishi kirish kuchlanishidan kam (10.10-rasm), va komparator mantiqiy
1 holatiga o‘tadi. Bu ikkinchi raqamda "1" saqlash va uchinchi raqamga "1" o‘tish
uchun keyingi razryadga ko‘rsatma beradi. Tasvirlangan ishlash algoritmi keyin oxirgi
razryadgacha yana takrorlanadi. Shunday qilib, ketma-ket ARO’ yaqinlashishi har bir
bit uchun bir ichki aylantirish takt talab etiladi, yoki N-razryadli o‘zgartirish uchun N
– takt.
138
10.10-rasm. Analog-raqamli o‘zgartkichni ketma-ket o‘zgartirish sikli
|