- 49 -
avtomatik ravishda o‘rtachasini hisoblaydi va
ushbu sharoitda sanoq olish
aniqligini oshiradi;
-asbob to‘liq avtonom holda ishlashi mumkin. Deformatsiyalarni va
vertikal yo‘nalishida kichik siljishlarni doimiy nazorat qilishda unga tengi yuq;
-avtomatik ravishda o‘lchash natijalarini qayd
qilinishi dala jurnalida
ma’lumotlarni yozishda yo‘l qo‘yilishi mumkin bo‘lgan xatoliklardan (notug‘ri
yozishlardan) xoli buladi. Asbobga o‘rnatilgan dastur yordamida nisbiy balandlik
zudlik bilan hisoblanadi va tabloda yoziladiva ongda hisoblashga xojat bulmaydi;
-nivelirlash reykasini yoritilishi geodezik ishlarni nafaqat kun davomida,
balki oqshom va kechqurinlari ham bajarish imkoniyatini beradi.
Raqamli nivelirlar bilan dinamik rejimda ham o‘lchash mumkin, masalan,
vertikal bo‘yicha yo‘nalishlarni to‘g‘ri chiziqligini nazorat qilishda 59. Buning
uchun karetkaga o‘rnatilgan reykani, arqon tortgichlar
yordamida uncha katta
bo‘lmagantezlikda (masalan, V
max
=2,4 mm/s) yo‘naltiruvchi bo‘ylab surish
vaqtida har 10 sekunda raqamli nivellir yordamida sanoq olish mumkin. Bunda
ob’ektni nafaqat vertikal bo‘yicha, gorizontal bo‘yicha ham tashkil etuvchi surilish
komponentlarini kuzatish mumkin, bunda 3.1 rasmda keltirilgan oddiy przmalar
sistemasidan foydalaniladi.
NA2000NA2002 (Leica Geosystems AG), DiN22 (Trimble), DL-102c
(Topcon), SDL30(Sokkia) raqamli nivelirlari II-IV klass nivelirlash, topografik va
kartografik ishlar, transport magistrallarini qurilishda geodezik ishlarni bajarish,
tunnellar qurilish va tog‘ ishlari, quvurlarni yotqazish va kanalizatsiya o‘tkazish,
deformatsiyani kuzatish va insonnibevosita qatnashishisiz boshqa o‘lchashlarni
bajarishga mo‘ljallangan.
Yuqori
aniqlikdagi
nivelirlashlarda
NA3000NA3003
(LeicaGeosystemsAG) va DiNi12DiNi 12T (Tpimble)
raqamli nivelirlardan
foydalanish imkoniyatlari kengdir. Bu- I va II klassdagi nivelirlashlar: cho‘kishni
o‘lchash; ustun, poydevor va o‘qlar holatini nazorat qilish. 2.1.1 jadvalda raqamli
- 50 -
nivelirlarning aniqligi va foydalaniladigan reykalarni tiplariga qarab, ularni turli
variantlarda qo‘llash imkoniyatlari keltirilgan.
