- 3 -
Kirish
Elektronika sohasini rivojlanishi bilan geodezik asboblar tubdan
yangilanmoqda. Respublikamizda yetakchi yevropa
mamlakatlarida ishlab
chiqarilgan geodezik asboblar keng ko‘lamda foydalanilmoqda.
Zamonaviy geodezik asboblar qulayligi, yuqori unumdorligi bilan bir vaqtda,
uni ishlatayotgan mutaxassisdan o‘lchashlar nazariyasi va amaliyoti bo‘yicha
chuqur bilimga ega bo‘lishni talab qiladi. Xozirgi zamonda elektron geodezik
asboblarni tez yangilanishi oqibatida talabalarga
zamonaviy bilim va
ko‘nikmalarni o‘z vaqtida berish maqsadga muvofiq deb o‘ylaymiz.
Ushbu darslikda elektron geodezik asboblarni tuzilishi, masofa va burchak
o‘lchashlarni metodik asoslari va metrologik aspektlari yoritilgan. Elektron
geodezik asboblarni tadqiq etish masalalarini yetarli darajada, chuqur yoritilishi
ushbu asboblardan foydalanuvchi mutaxassislar uchun foydali bo‘ladi deb
o‘ylaymiz.
Xozirgi vaqtda geodeziyada sun’iy yo‘ldosh
texnologiyalarini keng
qo‘llanilayotganligini inobatga olib, ushbu darslikda geodezik o‘lchashlarda
qo‘llanilayotgan sun’iy yo‘ldosh
qurilmalari, sun’iy yo‘ldosh to‘lqin qabul
qilgichlari to‘g‘risida tushinchalar berilgan.
Geodezik s’yomka ishlarini avtomatlashtirish
bilan bir qatorda, s’yomka
ishlarida keng ko‘lamda bajarish uchun Yerusti lazerli skanerilash qurilmalari,
ularni ishlash prinsiplari va o‘lchash natijalariga ta’sir
etuvchi xato manbalari
keltirilgan.
Darslik mazmuni bo‘yicha ilmiy-uslubiy ishlarni olib borishda hamda
geodeziya va geoinformatika ta’lim yo‘nalishida tahsil
olayotgan talabalarga
“Zamonaviy geodezik asboblar” fanidan o‘rganiladigan geodezik qurilmalarni
nazariy va amaliy qismini to‘ldirishda darslik
sifatida foydalanish uchun
tayyorlangan.