Mexatronika va robotlarn

 elektrik;

 gidravlik;

 pnevmatik;

 p‗yezoelektrik;

 kombinatsiyalashgan (elektrgidravlik, elektrpnevmatik va h.k.).

Mexatronika tizimlarida qo’llaniladigan yuritmalar

MTlarda qo`llaniladigan yuritmalarga maxsus talablar qo`yiladi:

• ular massasi va gabarit o`lchamlari minimal bo`lishi;

• tezharakatchan va aniq ishlashi;

• turg‘un bo`lmagan rejimda ishlashiga qaramay o`tish jarayonlari amalda

tebranishsiz bo`lishi;

• ishonchli, arzon va ishlatishga qulay bo`lishi kerak.

Elektr yuritmalar dvigatel valining aylanma harakatini ijrochi mexanizmning ilgarilanmaqaytarma harakatiga o`zgartirib beradi. Elektryuritmalar faqat harakat qilgan vaqtda energiya iste`mol qiladi, bu esa uni ayniqsa kam xarajatli qiladi.

Elektr yuritmalar

Afzalliklari:

1.Energiya narxining pastligi;

2. Gidravlik va pnevmatik yuritmalarga nisbatan konstruktsiyasining oddiyligi;

3. Ishlash vaqtida stabil tezlikni ta`minlash;

4. Energiyani masofaga ko`p yo`qotishsiz uzatish;

5.Boshqa yuritmalar ichida eng ko`p F.I.K.;

6. Bajaradigan ishning yuqori aniqligi;

7. Aniq pozitsiyalash va silliq rostlash imkoniyati;

8. Avtomatizatsiyalashning oddiyligi;

9. Minimal texnik xizmat ko`rsatishni talab qiladi;

10. Shovqin darajasi pastligi;

11. Ekologiya va tashqi muhitga ta`siri yo`qligi;

12. +/-500C yuqori va past haroratda stabil ishlashi.

Elektr yuritmalar

Kamchiliklari:

1.Yong‘inga va portlashga xavfli zonalarda hamda nam joylarda ishlatishning

qiyinligi, bu kamchilik himoyalangan yuritmani ishlatish bilan yo`qotiladi;

2. Narxining qimmatligi;

3. Ko`p vaqt uzluksiz ishlatganda dvigatelning isib ketishi va ishqalanadigan

detallarning yeyilishi;

4. Yonidan o`tadigan boshqa boshqarish tarmog‘lariga elektromagnit maydon

g‘alayon hosil qiladi;

5. Gidravlik va pnevmatik yuritmalarga nisbatan yomon massogabarit

xarakteristikalariga ega.

Hozirgi vaqtda mexatronikada elektryuritmalarni qo`llash sohalari:

 kichik massali (10-100 kg li) og‘irlik ko`taruvchi qurilmalar;

Elektr dvigatel tuzilishi