4.4-rasm. Buxgalteriya hisobi jurnal-order shaklining umumiy chizmasi Bosh daftarga joriy (oylik) oborotlar jurnal-orderlardan o‘tkazilganda, tegishli schot kredit
oborotlarining jami bitta yozuv bilan, debet oborotlar esa bog‘lanuvchi, ya'ni kreditlanuvchi schotlar
ko‘rsatilib aks ettiriladi.
Shunday qilib, sintetik schotlarning debet oborotlari, kreditlanuvchi schotlari ko‘rsatilgan
holda Bosh daftarda (№18-ASK shakl), kredit oborotlari esa debetlanuvchi schotlari ko‘rsatilgan
holda jurnal-orderlarda aks ettiriladi. Balans bosh daftar ma’lumotlari asosida, ayrim hollarda hisob
registrlari ma’lumotlaridan foydalanib tuziladi.
Yozuvlarning yozilish ketma-ketligi, texnikasi va tamoyili tushunarli bo‘lishi uchun Bosh
daftarning bitta sintetik schot uchun ochilgan schotini misol tariqasida ko‘rsatamiz (3.7-jadval).
Jurnal-order shakli bo‘yicha hisob yuritishda hisob ishlarini to‘liq avtomatlashtirish uchun
hisoblash mashinalaridan samarali foydalanish mumkin. Klavishali hisoblash mashinalarini qo‘llash
uchun jurnal-order shaklidagi hisob registrlarini ko‘p o‘zgartirish talab qilinmaydi. Bunda sintetik va
analitik hisobni yuritish tamoyili buzilmaydi, registrlarning o‘zaro bog‘lanish va ularni nazorat qilish
tizimi o‘zgarmasdan qoladi.
4.7-jadval №18-ASK shakl B O SH D A F T A R 5010-«Milliy valutadagi pul mablag‘lari» schoti Debet oboroti schotlarning kreditidan
Kt
obor
oti
Saldo
Oy
9010
schot
K-ti
№1 j-
o dan
5110
schot
k-ti
№3 j-o
dan
5530
schot
k-ti
№3
ASK
j-o dan
5710
schot k-
ti №3 j-o
dan
6870
schot
k-ti
№7
j-o. dan
va
hokaz
o
Debet
bo‘yich
a jami
Dt Kt
Dastlabki hujjatlar
Qaydnomalar va kartochkalar
(analitik va sintetik hisobni
birlashtirish iloji bo
‘
lmaganda
qo
‘
llaniladi)
Кassa daftari
Sintetik hisob schotlari bo
‘
yicha
jamlovchi va guruhlovchi
qaydnomalar
Jurnal-orderlar (kredit belgisi
bo
‘
yicha)
Analitik hisob schotlari bo
‘
yicha
oborot qaydnomasi
Bosh daftar
(debet belgisi bo
‘
yicha)
Balans va hisobotlar
Yanv
ar
40
82950
2000
-
610
-
85600
8560
2
10
-
Fevral -
92410
1200
400
840
-
94850
9484
6
8
-
Mart
120
88750
10120
-
475
-
99465
9945
0
12
-
Misol tariqasida 1-ASK jurnal-orderning shakli o‘zgartirilib, hisoblash mashinasida
to‘ldirilgan namunasini keltiramiz (4.8-jadval)