Bozorlar tahlili. Mahsulot bozori tahlilida quyidagi savollarga javob topish lozim:
- mahsulot qayerda sotiladi?
- mahsulot narxi tushib ketmasligi uchun bozorning sig`imi yetarlimi?
- agarda narx tushib ketishi aniq bo’lsa, u qanchalik tushib ketadi?
- yangi narxlarda loyiha moliyaviy nuqtai nazardan maqsadga muvofiq bo’ladimi?
- loyiha bozor umumiy sig`imining qanday ulushini ta'minlashi mumkin;
- yangi mahsulot ishlab chiqarishni o’zlashtirish uchun yetarlicha ishlab chiqarish resurslari
mavjudmi?
- loyihada ishlab chiqarilayotgan mahsulotni qayta ishlash imkoniyatlarini oldindan ko’rib chiqish
lozimmi, yoki uni qayta ishlash va marketingi uchun yangi loyiha tuzish maqsadga muvofiq
bo’ladimi?
- mahsulotni bozorga olib chiqish uchun qanday moliyaviy tadbirlarni amalga oshirish lozim
bo’ladi va marketingni moliyalashtirish uchun loyihada qanday maxsus choralarni oldindan nazarda
tutish lozim?
- davlat subsidiyalarini olish yoki narxlarni davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash imkoniyatlari
qanday?
Resurslar bozori -narxlar kon'yunkturasi, moddiy-texnik va mehnat resurslari, uskunalar, xom-
ashyo va materiallarning mavjud hajmlari va sifati nuqtai nazaridan tahlil qilinadi.
Biznes-reja ishlab chiqish jarayonida loyiha tomonidan talab qilinayotgan yetkazishlarni (misol
uchun, dehqonchilikda yangi texnologiya yoki tizimni joriy qilishda o’g`itlar, pestitsidlar va yuqori
sifatli urug`lar) ta'minlash bo’yicha lozim bo’lgan tadbirlarni oldindan ko’rib chiqish lozim. Loyihani
talab qilinayotgan resurslar bilan ta'minlash uchun yetarli bo’lgan bozor kanallarining mavjudligi va
ularning o’tkazish qobiliyatini aniqlash; yetkazib berishlarning yangi kanallarini yoki mavjud
kanallarni moslashtirish uchun maxsus tadbirlarni o’tkazish lozimligini aniqlash kerak. Xususan,
151
uskunalarni yetkazish bo’yicha adolatli narx belgilash uchun konkurs savdolarini o’tkazish
qo’llaniladimi, xaridlar bo’yicha tavsifiy ro’yxatni kim tuzadi va h.
